Facebook bestaat tien jaar: een terugblik van Palo Alto naar Haren

Facebook bestaat tien jaar. Het is een niet meer weg te denken online applicatie voor consumenten en zakelijke gebruikers. Het bedrijf ontstond op 4 februari 2004 (toen nog "The Facebook" genoemd). Mark Zuckerberg, medeoprichter en algemeen directeur, runt Facebook vandaag de dag vanuit het hoofdkantoor in Palo Alto, Californië. Hieronder een terugblik, aan de hand van Wikipedia, hoe een studenten start-up een miljardenbedrijf werd, met de modernste datacenters (foto).

In eerste instantie konden alleen studenten van het Harvard College lid van Facebook worden. Later werd dit uitgebreid tot de gehele Harvard-universiteit en enkele andere universiteiten. Nog later werden studenten van alle universiteiten toegelaten. In september 2006 werd Facebook geheel openbaar, waarna iedereen vanaf 13 jaar en ouder zich kon registreren.

Miljardair

Er was in 2006 sprake van een overname door Yahoo! voor een bedrag rond een miljard dollar. De verkoop was mondeling overeengekomen, maar toen Yahoo zijn bod verlaagde naar 800 miljoen sloeg de toen 23-jarige Mark Zuckerberg het bod af. Ook nadat Yahoo zijn oorspronkelijke bod van een miljard weer op tafel legde weigerde Zuckerberg te verkopen. In 2007 maakten Google en Microsoft bekend te azen op een belang in het bedrijf. Op 25 oktober 2007 werd bekend dat Microsoft voor 240 miljoen dollar een belang heeft genomen van 1,6 procent in Facebook. De waarde van Facebook zelf werd hierdoor geschat op 15 miljard dollar. In 2010 stond de toen 26-jarige Mark Zuckerberg op nummer 35 van de Forbeslijst van rijkste mensen ter wereld, met een vermogen van 6,9 miljard dollar

API

Facebook was een van de eerste virtuele gemeenschappen die een publieke web-API aanbood, een manier voor derden om gebruik te maken van de data van Facebook in een eigen (web)applicatie. Dit was een groot succes, wat tot uiting kwam in populaire Facebook-applicaties als Scrabble, Schaken, Poker, Frontierville, FarmVille, CityVille, Gardens of Time en Pet Society. De meeste van deze applicaties worden uitgegeven door Zynga en Playfish. Veel andere virtuele gemeenschappen, waaronder het Nederlandse Hyves, hebben inmiddels ook dergelijke API's gelanceerd of zijn van plan dit te doen. Enige standaardisatie in dergelijke API's wordt gebracht door het OpenSocial-initiatief van Google. Onder meer Googles eigen Orkut zal zijn API's via die manier toegankelijk maken, maar ook concurrenten als Friendster, hi5, Netlog en Myspace zullen dat gaan doen.

Facebook is sinds mei 2008 in het Nederlands te raadplegen. Spaans, Duits en Frans waren de eerste talen waarin Facebook werd vertaald. In de Noord-Afrikaanse revoluties van 2011 in Egypte en Tunesië was, naast Twitter, Facebook een belangrijk middel waarmee de opstandelingen met elkaar en de buitenwereld communiceerden. De opstandelingen (veelal studenten) noemden zich in de media meermaals "de kinderen van Facebook".

Beacon

Begin november 2007 introduceerde Facebook een nieuw onderdeel genaamd Beacon. Het is een advertentieprogramma waarmee advertenties worden getoond op basis van voorkeuren en gedrag van gebruikers en vrienden. Na een paar weken ontstond er commotie bij de gebruikers van Facebook wegens het schenden van de privacy van de gebruikers door deze Beacon-applicatie. De nieuwe toepassing zorgde ervoor dat het aankoopgedrag van de gebruikers bij tientallen andere onlinewinkels aan hun vrienden werd getoond. Dit gebeurde zonder duidelijke aankondiging of toestemming. De onlinegemeenschap stond op zijn achterste benen en startte een online protestactie. Na een korte week van protesten van gebruikers en een petitie van ruim 50.000 gebruikers heeft Facebook eind november het advertentieprogramma Beacon gewijzigd en gebruiksvriendelijker gemaakt.

Facebook Timeline

Op 22 september 2011 kondigde Facebook de nieuwe functionaliteit "Facebook Timeline" aan.[13] Facebook Timeline is een chronologisch overzicht van activiteiten van een gebruiker op een visuele manier. Op deze manier creëert Facebook een overzicht van het digitale leven van een gebruiker op Facebook, naast de realtime en de belangrijkste meldingen. De functionaliteit werd als optionele functie beschikbaar in december 2011. In december 2011 werden alle officiële Facebook-apps voor mobiele telefoons voorzien van Timeline.

Beursgang

Over de beursgang van het bedrijf Facebook werd lang gespeculeerd. Door de groei van het bedrijf en de hoge jaarlijkse winst wordt het bedrijf eind 2011 gewaardeerd op bedrag in de richting van 100 miljard dollar. In november 2011 werd bekend dat het door beleggers gewilde bedrijf waarschijnlijk tussen april en juni 2012 naar de beurs zal gaan, zonder gebruik te maken van de diensten van zakenbanken. De beursgang is een van de grootste ooit en staat op de zesde plaats van grootte. Op 18 mei 2012 ging Facebook daadwerkelijk naar de beurs. De eerste dag sloot het aandeel fractioneel hoger in plaats van de verwachte grote stijging op de eerste dag. De handelsdag erna zakte de koers fors onder de uitgifteprijs, waarmee twijfels over de waardering van het bedrijf sterker werden. Deze dalende trend zet door nadat Capstone bekendmaakte dat in de Verenigde Staten en diverse West-Europese landen het gebruik met 1,1 procent is teruggelopen. Het heeft tot 2 augustus 2013 geduurd voor het aandeel weer terug was op de oorspronkelijke introductiekoers.

Haren

Facebook kwam De Amerikaanse schrijver Ben Mezrich bracht in juli 2009 een boek uit over Mark Zuckerberg en de oprichting van Facebook, getiteld The Accidental Billionaires: The Founding of Facebook, A Tale of Sex, Money, Genius, and Betrayal.The Social Network is een film uit 2010, gebaseerd op het boek van Ben Mezrich, en geregisseerd door David Fincher.

Op 14 januari 2012 werd een moord gepleegd op de 15-jarige Joyce (Winsie) Hau in Arnhem, wat later bekend werd als de Facebookmoord. Op 21 september 2012 kwam het Nederlandse dorp Haren wereldwijd in het nieuws door Project X Haren: Een 'sweet 16'-feest dat per ongeluk via Facebook tienduizenden aanmeldingen kreeg en voor een enorme toeloop vanuit heel Nederland zorgde. De burgemeester had hierdoor een noodverordening afgegeven. Niettemin vonden er op grote schaal vernielingen en plunderingen plaats.
 
1 miljard gebruikers

Facebook is de afgelopen toen jaar sterk gegroeid. In april 2009 had Facebook meer dan 200 miljoen actieve gebruikers, vijf maanden later waren dat er 50 miljoen meer. In juli 2010 bediende Facebook een half miljard gebruikers, circa zeven procent van het aantal aardbewoners. In 2012 had Facebook ongeveer 1 miljard gebruikers. Facebook is vrijwel voor iedereen toegankelijk: het is te gebruiken vanaf 13 jaar.

Door: Witold Kepinski