Samen testen, Samen slimmer!

Eindgebruikers worden te weinig betrokken bij het Agile ontwikkeltraject. Hierdoor wordt, in mijn ogen, de kans vergoot dat het eindresultaat niet aansluit met de werkelijkheid waarin de eindgebruikers dagelijks acteren.

Als eindgebruikers te weinig invloed hebben op het ontwerp, leidt dit vaak tot ontevredenheid. Een veelgehoorde reactie is dat het systeem onvoldoende aansluit op wat de eindgebruikers voor ogen hadden. In de ontwikkelfase vinden scrum teams het moeilijk (door bijvoorbeeld onwetendheid, onvoldoende grip en inzicht) om de test met de eindgebruikers te positioneren binnen het Agile ontwikkeltraject. De gewenste gebruikersfeedback komt hierdoor moeilijk op gang. Een ‘User Preview Test’ kan dan uitkomst bieden.

Normaal gesproken betrekt men de eindgebruiker pas bij een Gebruikers Acceptatie Test (GAT) op een PAT-omgeving als het systeem al in zijn volledigheid is ontwikkeld. Aan het testen met eindgebruikers wordt een lage prioriteit gegeven of wordt soms zelfs helemaal overgeslagen gedurende Agile sprints. Ernstige issues die hierdoor op een later moment gevonden worden, kosten het project alleen maar meer tijd en extra geld om deze op te lossen (wet van Boehm). Ondanks de aanwezigheid van een Product owner kan de acceptatiegraad van het nieuwe systeem hierdoor onder druk komen te staan. Hiermee dreigt de Agile Manifesto essentie “Samenwerken met de klant boven Contract onderhandelingen” onder te sneeuwen. Gelukkig is er een oplossing voor dit probleem in de vorm van een UPT.

De invloed van de eindgebruiker
De UPT is een soort sanity cycletest die meerdere malen tijdens een ontwikkelperiode plaats vindt. De eindgebruikers zitten tijdens deze test zelf achter de knoppen en voeren op praktijk gebaseerde scenario’s uit waardoor zowel de eindgebruiker als het ontwikkelteam een idee krijgt of de eindgebruikers hun dagelijkse werkprocessen goed kunnen uitvoeren. Op deze wijze ontwikkel je dan als scrum team dicht tegen de realiteit aan, verklein je de kans dat productie-incidenten kunnen optreden en vergroot je de kans dat de eindgebruikers tevreden zijn met het eindproduct (ze weten namelijk al wat ze in productie kunnen verwachten). De UPT is uit te voeren voor elk type applicatie, zoals een webapplicatie om online producten aan te vragen, een interne applicatie voor administratie-afhandeling of een database applicatie voor systeembeheer.

De UPT is een voortvloeisel van de ‘User Acceptance Test’ (de Engelse term voor de GAT) waarbij de nadruk meer ligt op ‘Preview’ dan op ‘Acceptatie’. Acceptatie van het product is namelijk de verantwoordelijkheid van de Product owner (als vertegenwoordiger van de eindgebruikers) en de stakeholders, maar niet van de eindgebruikers. Input van de eindgebruikers verstevigt alleen maar de acceptatie door de Productowner als hij/zij een besluit moet nemen voor Go-live.

 
De succesfactoren van een UPT
Uit mijn ervaringen is gebleken dat de bijdrage die de eindgebruikers leveren, door actief mee te testen tijdens de UPT momenten, ervoor zorgen dat:
• Er voldaan wordt aan de Agile Manifesto essentie "Samenwerken met de klant boven contractonderhandelingen";
• Er veel minder fouten optreden tijdens de ontwikkeling van het systeem en wanneer deze in productie staat;
• De bruikbaarheid wordt getoetst op de manier hoe eindgebruikers hun werkprocessen dagelijks uitvoeren;
• Het scrum team bij elke UPT (door de inbreng en bijdrage van de eindgebruikers) een indicatie krijgt of het team op de goede weg is (bouwt het team wel het juiste systeem);
• Het imago van de business verbetert. Eindgebruikers vinden het namelijk fijn om ook mee te denken en previews te kunnen zien van wat ze straks in productie kunnen verwachten. Hierbij ligt de nadruk op persoonlijk contact;
• De acceptatiegraad van het nieuwe systeem met sprongen omhoog gaat.

Richtlijnen voor een goede aanpak
Om een UPT goed aan te pakken is een goede voorbereiding noodzakelijk waarbij het scrum - en implementatie team nauw moeten samenwerken. Het doel van de test, de invulling en de hoeveelheid tests die benodigd zijn, zijn belangrijke punten om als team mee te nemen. Deze drie kernpunten vormen namelijk samen de leidraad waarbij de eindgebruiker, en dus de klant, centraal moet staan.

Anil Ramautar, Consultant bij Bartosz