Redactie - 02 april 2016

Lifecycles en S-curven

Het leven bestaat uit cycli. De natuur – en onze economie – gaan in golven op en neer. Alles wat we maken, heeft een levenscyclus, er is weinig dat het eeuwige leven heeft. Soms lijkt een ontwikkeling zich exponentieel te ontwikkelen, maar op de langere termijn blijkt het vaak het begin van de S-curve van een ontwikkeling te zijn, waarvan de groei uiteindelijk afzwakt. 

S-curven zijn gebaseerd op logaritmische functies. De Wet van Moore is zo’n voorbeeld van een logaritmisch constante groei sinds de ontwikkeling van de transistor en later de microchips. Tot op heden ging die groei onverminderd voort, maar deze nadert nu toch zijn einde, omdat we natuurkundig op het niveau van de grootte van de elektronen zelf zijn gekomen. De Wet van Moore is ook een S-curve, die weliswaar heel lang omhoog ging, maar nu toch afvlakt.

Fotonen
Na elke S-curve is er meestal al een nieuwe, opvolgende S-curve aan het ontstaan. Eerst heel langzaam, maar op een gegeven moment ontstaat ook constante logaritmische groei en zal hij de ‘oude’ S-Curve overnemen. De ontwikkeling van Photonics lijkt zo’n nieuwe S-curve te worden. Dit is micro-elektronica, maar niet meer op basis van stromen elektronen, maar op stromen van licht. Een foton is een elementair klein deeltje licht, de zogenaamdequantum – de kleinst mogelijke eenheid – van alle vormen van elektromagnetische straling, inclusief licht.

Elektronen hebben nog een massa – 9 x 10-31ste kg – maar fotonen hebben in principe geen gewicht en geen lading. En hebben altijd de snelheid van het licht. Elektronen kunnen fotonen maken als ze terugvallen uit een hogere energietoestand, het principe van de beeldbuis, TL-buis, de laser en onze LED’s. Door nu ‘micro-elektronica’ te gaan bedrijven met fotonen, zal een nieuwe wet van Moore ontstaan in de miniaturisatie van onze informatiesystemen. Een nieuwe S-curve is aan het ontstaan.

Dutchphotonics
Rond Eindhoven zijn veel bedrijven en vooral bedrijfjes al jaren bezig met de ontwikkeling van Photonics. En ze hebben in laboratoria al werkende chips ontwikkeld. Op de website Dutchphotonics is te lezen wat er in deze regio allemaal gebeurt. Nederland heeft al wereldwijd naam gemaakt als het om onze kennis van photonics gaat, die – op wereldniveau gezien – ver voorop loopt.

En we hebben deze ontwikkeling hard nodig als we verder willen gaan met de miniaturisatie van onze informatietechniek. Het Internet of Things vraagt steeds meer connectiviteit en dus ‘schakelaars’ in onze netwerken. De bandbreedtes die nodig zijn kunnen we momenteel niet (meer) maken met micro-elektronica, omdat de energie –  nodig om die enorme hoeveelheden elektronen er doorheen te persen – tot onacceptabele grootte zal toenemen. Ook sensoren kunnen met photonics veel kleiner worden, nodig om te voldoen aan de vraag naar steeds kleinere en slimmere sensoren, zoals die al volop in onze smartphones zitten.

Internet of Humans
Naast het Internet of Things spreekt men ook wel over het Internet of Humans. De manier hoe wij als mensen steeds meer slimme devices op, in en rond ons lichaam zullen hebben, die met de omgeving en met andere personen kunnen communiceren. Niet alleen dode materie krijgt een digitale stem (zie mijn blog ‘the voice of the product’), ook wij als mensen – en dieren – zullen een digitaal communicatiekanaal krijgen. Denk al aan de sensoren in de oren van koeien, die de melkmachines en voederbakken aansturen en biologische data van de koe doorgeven aan het boerderijsysteem.

Met dit soort sensoren kunnen we draadloos toegang krijgen, kan biologische data gebruikt worden om ons te identificeren, kan medische data worden verzameld en gebruikt om onze gezondheid te monitoren. De wereld vaneHealth – zeg maar de telegeneeskunde – ontwikkelt zich razendsnel. Een interessante ontwikkeling, omdat het enerzijds de personeelsdruk kan verminderen door automatisering van de datacollectie en -interpretatie, anderzijds hoeft de patiënt veel minder vaak fysiek de arts of verpleging te bezoeken.

iHealth
De ontwikkeling van medische apps gaat in een hoog tempo. Apple heeft met zijn iHealthKit het startschot gegeven om een scala aan medische en biologische gegevens te verzamelen, te presenteren, te interpreteren en te delen met derden. De app synchroniseert automatisch met allerhande apparatuur die we hiervoor in en om het huis of op ons lichaam gebruiken. Met encryptietechniek worden die data veilig opgeslagen en bewaard. Mede een reden dat we geen achterdeurtjes moeten inbouwen in onze smartphone software. Je verzamelde medische data is je immers jouw terechte privacy.

Er worden intussen duizenden apps ontwikkeld die allemaal een plekje op deze markt proberen zoeken. Ook ziekenhuizen zijn bezig met de ontwikkeling van eHealth-platformen om hun patiënten deze nieuwe diensten aan te bieden en deze te koppelen met deze persoonlijke apps. De iWatch is zo’n device dat –  op het lichaam gedragen – steeds meer actuele en dus realtime informatie kan meten en zo nodig doorsturen bij een incident. Het Internet of Humans is al realiteit.

De digitale dokter
Omdat apps ook steeds meer intelligentie bezitten – via algoritmen of via contact met internetdatabanken – kunnen zij ook steeds beter en sneller diagnoses stellen. En advies hoe te handelen. Wordt de dokter hierdoor overbodig of kan de geneeskunde hier op een enorme positieve wijze gebruik van gaan maken? Het is een enorme paradigma verandering in de gezondheidszorg. Was vroeger medische kennis en kunde het unieke ‘eigendom’ van de arts en verpleging, nu wordt het meer en meer een publiek bezit, waar de arts een andere verantwoordelijkheid krijgt.

De patiënt wordt steeds vaker de actieve klant die zijn eigen zorg zoekt. In plaats van ‘de dokter heeft nu tijd voor u’, zal wellicht een moment ontstaan dat het ‘de patiënt heeft nu tijd voor u’ wordt. De verkozen dokter mag de patiënt behandelen op het tijdstip dat en de plaats die de patiënt uitkomt.

ÜberHealth?
En wellicht komt er een Über voor de gezondheidszorg waarin beiden elkaar beoordelen. Dat was een ‘aardige en kundige arts’, versus bijvoorbeeld dat was een ‘irritante en vervelende patiënt’. Hoewel in acute situaties altijd hulp zal (moeten) worden geboden, kan zo’n ÜberHealth app wel eens tot een kwaliteitsverbetering van de relatie tussen zowel arts als patiënt leiden, wetend dat goed gedrag hen allebei betere en vriendelijkere dienstverlening biedt.

Er wordt al nascholing in de zorg aangeboden om artsen en verpleging voor te bereiden op deze razendsnelle verandering. Ik zie een nieuwe S-curve ontstaan die de komende jaren sneller en sneller zal gaan en logaritmisch wordt. Wanneer die (ooit) weer zal afvlakken, is lastig te voorspellen.

Door: Hans Timmerman, cto EMC Nederland

Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024 Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024
Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024

Wil jij dagelijkse updates?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!