DINL: ‘Samen optrekken om digitale infrastructuur op de kaart te zetten’

De digitale infrastructuur is door de Tweede Kamer erkend als derde mainport van Nederland. Goed nieuws uiteraard! Helaas is nog lang niet iedereen zich bewust van de cruciale rol die digitale infrastructuur in Nederland speelt. Dit is niet verwonderlijk, aangezien die digitale infrastructuur onzichtbaar is en grotendeels onder de motorkap vernieuwing in de hele economie en maatschappij aanjaagt. 

“Ik merk regelmatig dat de omvang en impact van de digitale infrastructuur op onze economie en onze maatschappij sterk wordt onderschat”, legt Erwin Bleumink, voorzitter van DINL, uit. “Onbekend maakt onbemind. Daarom hebben we ons als sector verenigd in DINL en trekken we samen op om de digitale infrastructuur beter op de kaart te zetten.”

Wat is digitale infrastructuur?
De term ICT is al lang een veelgebruikt voor digitale technologie. Het is een brede term voor heel uiteenlopende technologieën, systemen en diensten. ICT heeft de afgelopen decennia een snelle evolutie doorgemaakt, van mainframes en minicomputers via PC’s en servers, die op kantoor onder het bureau stonden, naar cloud gebaseerde omgevingen die volledig op afstand draaien. Cruciaal daarin is de ontwikkeling van internet: het eenvoudig kunnen koppelen van computers en van diensten via een netwerk.

“De digitale infrastructuur is de ruggengraat van de hedendaagse ICT. Dataverbindingen, datacenters, internet exchanges, hosting, domeinnamen en internet service providers vormen gezamenlijk de digitale infrastructuur. En op die digitale infrastructuur communiceren wij onderling en bieden organisaties zoals Google en Facebook, zoals Rabobank en Airbnb, en zoals WeTransfer en de Rijksoverheid hun digitale diensten aan ons allen”, aldus Bleumink. 

Digitale infrastructuur levert economische kansen en winst op
Door de snelle evolutie van de onderliggende technologieën is de functie van digitale infrastructuur veranderd. “De digitale infrastructuur speelt niet langer uitsluitend een faciliterende rol, maar is een sector geworden die zelf economische winst oplevert. We merken helaas dat de sector nog lang niet door iedereen zo wordt gezien. Hoe cruciaal de digitale infrastructuur ook is geworden, je zult het niet makkelijk terugvinden in de CBS statistieken.“

Onzichtbaar voor gebruikers omdat de digitale infrastructuur zich onder de motorkap van diensten van Microsoft, Bol.com en je gemeente bevindt en onzichtbaar voor beleidsmakers omdat digitale infrastructuur diep verstopt zit in SBI codes. “Geen wonder dat de status topsector aan de digitale infrastructuur voorbijging”, zegt Bleumink. “De economie, overheid en maatschappelijke activiteiten zijn erg afhankelijk geworden van onze digitale infrastructuur. Dat we daar verstandig mee om moeten gaan, en dat we daarom moeten zorgen voor een open, veilige en betrouwbare digitale infrastructuur moet sterker en samen voor het voetlicht worden gebracht.”

Silicon Valley
In andere landen wordt het economische potentieel van de ICT-sector wel erkend. Een goed voorbeeld is Silicon Valley in de Verenigde Staten (VS). In deze regio hebben veel ICT- en technologiebedrijven zich gevestigd. Silicon Valley beschikt hierdoor over een omvangrijke ICT-sector, waar je niet omheen kunt. Deze sector speelt een belangrijke rol in de lokale economie. 

Ook in Nederland zijn veel partijen actief op het gebied van ICT en technologie, wat onder andere te danken is aan de aanwezigheid van een sterke digitale infrastructuur. “Deze infrastructuur is voor Nederlandse start-ups en voor buitenlandse partijen zeer interessant. Nederland kan uitgroeien tot een broeiplaats en digitale springplank voor bedrijven naar de rest van Europa”, zegt Bleumink.

Derde mainport
Deloitte erkende deze kans in een onderzoeksrapport uit 2013 en beschrijft in dit rapport specifiek de digitale infrastructuursector als derde mainport van Nederland. Ook wijst Deloitte erop dat de drie mainporten in Nederland – de Rotterdamse haven, Schiphol en de digitale infrastructuursector – vergelijkbare rollen spelen en vergelijkbare kenmerken vertonen. Zo genereren zij allen een aanzienlijke economische winst, dragen sterk bij aan het Bruto Nationaal Product, creëren bedrijvigheid en zorgen voor arbeidsplaatsen. De Tweede Kamer onderschrijft dit en heeft de sector inmiddels erkend als derde mainport van Nederland, na een motie van D66-Kamerlid Kees Verhoeven.

“Dat is een mooie bekroning van het belang van de digitale infrastructuur. Daar hebben veel organisaties en mensen jaren aan gewerkt. Soms onbewust, maar ook vaak heel bewust, bijvoorbeeld de continue uitbouw door Amsterdam Internet Exchange. En ikzelf heb vanaf eind jaren ’90 voor SURF gewerkt aan de ontwikkeling en realisatie van GigaPort, een impuls voor de Nederlandse digitale infrastructuur gebaseerd op mainport denken (vandaar GigaPort)”, aldus Bleumink. “Het onderzoek van Deloitte en de kroning tot derde mainport zijn geweldig, maar er is weinig tijd om daar bij stil te staan. De wereld staat niet stil, voor je het weet zijn we die mainport rol kwijt binnen Europa.”

Sector meer onder de aandacht brengen
“Het is van belang dat de almaar groeiende rol van de digitale infrastructuur in Nederland en de Nederlandse economie bekend is, net als dat de effecten in impact en omvang vergelijkbaar zijn met de andere mainports: de Haven van Rotterdam en Schiphol”, legt Bleumink uit. “Om dit te realiseren is het noodzakelijk de krachten te bundelen. De organisaties achter de digitale infrastructuur hebben zich verenigd in Stichting DINL, die begin 2015 is opgericht. Samen laten deelnemers zien welke toegevoegde waarde de digitale infrastructuur in Nederland levert. Samen werken we aan versterking van het ecosysteem van en rondom de digitale infrastructuur. En samen laten we zien welke randvoorwaarden door de overheid moeten worden ingevuld en welke gevaren dreigen voor de positie van Nederland als Digital Gateway to Europe. ”

Voor het vestigingsklimaat voor digitale infrastructuur en digitale dienstverlening zijn goed onderwijs en onderzoek van groot belang. De digitale infrastructuur groeit en bloeit. Daarom zijn er de komende jaren steeds meer mensen nodig die in de branche aan de slag kunnen. Goed onderwijs is daarbij cruciaal. Daarnaast is de technologie en de inzet van digitale infrastructuur sterk in ontwikkeling. Dat vergt proeftuinen en onderzoek om juist nieuwe mogelijkheden te vinden, te beproeven en vervolgens wereldwijd uit te rollen.

Wetgeving afstemmen op de sector
Ook is het van belang voor Nederland als digitale mainport dat veiligheid van de maatschappij niet het vertrouwen in de digitale infrastructuur schaadt. “We roepen de overheid op het belang van de digitale infrastructuur en digitale dienstverlening goed in het oog te houden bij het opstellen van nieuwe wet- en regelgeving”, besluit Bleumink. “Hopelijk blijft de overheid weg van de sleepnetten, terughacken en internetblokkades, die Nederlandse maar juist ook buitenlandse digitale bedrijven afschrikken en waarmee onze positie als digitale mainport in gevaar wordt gebracht.”