Waarom AI niet zo eng is als je denkt

Dankzij decennia aan sci-fi films en boeken zijn we inmiddels allerlei spannende dingen te weten gekomen over robots en kunstmatige intelligentie (AI). Computers worden namelijk steeds slimmer waardoor zij in de toekomt bijvoorbeeld al onze banen overnemen en iedereen uiteindelijk werkloos raakt. Vrij angstaanjagend. Maar hierin lijken we soms te vergeten dat deze robots voornamelijk worden gebouwd om mensen, bedrijven en werknemers juist te helpen.

Toch bestaat er de laatste tijd steeds meer de angst dat automatisering ervoor zorgt dat wij allemaal onze baan kwijt zijn. Als je bijvoorbeeld tegenwoordig naar de McDonalds gaat is het veel gemakkelijker en sneller om via de bestelschermen iets te bestellen dan via de medewerker achter de toonbank. Wellicht dat binnenkort je bestelling zelfs al voor je klaar staat. Hetzelfde geldt voor vele andere industrieën. Uit een voorspelling van Het Witte Huis blijkt dat bijna alle chauffeursjobs voor vrachtwagens, taxi's en bezorgdiensten uiteindelijk worden vervangen door geautomatiseerde varianten.

Dit geldt overigens niet alleen voor fysieke computers en robots, maar ook voor AI door middel van computerprogramma’s en cloud-oplossingen. Er is tegenwoordig zelfs een website, Will Robots Take My Job, die je precies kan vertellen of jouw baan binnenkort nog bestaat. Zo is volgens de website bijvoorbeeld uiteindelijk 96% van alle barista’s overbodig. Waarom zou ook in de rij gaan staan om een kopje koffie bij iemand te bestellen, wanneer je dit ook al onderweg op je telefoon kunt doen?

Reality check

Als je kijkt naar Amazon, zie je dat hun aantal robots in de afgelopen drie jaar met ruim 320 procent is gestegen. Tegelijkertijd neemt hun aannamepercentage van ‘gewone mensen’ met vijf procent per jaar toe. Het klopt dat robots veel automatiseren, maar dit zorgt er ook voor dat de productiekosten voor een product dalen. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat de prijs van product daalt en dat er dus meer mensen zijn die het product kunnen en/of willen kopen. Om aan deze toegenomen vraag te kunnen voldoen, moet er meer werk worden verricht en zijn er uiteindelijk ook weer meer mensen (banen) nodig.

Zie mogelijkheden in plaats van obstakels

Het is uiteraard lastig om te voorspellen welke nieuwe banen er gaan komen, maar de mogelijkheden zijn er zeker. De Britse bank Blue Prism laat zien hoe machines nieuwe taken of routine taken krijgen zoals het managen van gestolen creditcards. Het aantal ontslagen? Bijna nul. In plaats daarvan hebben werknemers nu meer tijd voor klanten die op hun beurt weer sneller en beter worden geholpen.

Automatisering betekent overigens niet dat mensen niet meer creatief kunnen zijn. De potentie en capaciteit in mensen is nog grotendeels onbenut doordat we opgescheept zijn met kleine taakjes die beter uitgevoerd kunnen worden door een computer. Precies hier liggen dus ook de kansen. Denk bijvoorbeeld aan het archiveren van data. Als mens zijn hier vrij slecht in en kunnen gemakkelijk een fout maken. Dit soort taken kunnen machines veel sneller en beter uitvoeren, waardoor wij weer meer tijd hebben om andere dingen te doen.

Educatie is de sleutel

Maar wat gaat dan iedereen, die volgens Will Robots Take My Job zo meteen geen baan meer heeft, doen? Hier is zowel het opleiden van nieuw personeel als het her-opleiden van bestaand personeel belangrijk. Bij voorkeur al op vroege leeftijd. In Nederland is bijvoorbeeld het vak CKV verplicht, maar programmeren niet.

Aan robots en AI is dus niet meer te ontkomen, maar dit hoeft niet meteen het einde van de mensheid te betekenen. Eerder het tegenovergestelde: doordat huidige banen veranderen, ontstaan er ook weer kansen voor nieuwe soort banen, waarin mensen samen met computers nog veel meer kunnen bereiken dan wat er nu mogelijk is.

David Benjamin, SVP en General Manager EMEA bij Box