Als belastingbetaler, als burger en als auditor van digitale architectuur, maak ik mij al jaren zorgen over de ineffectiviteit van de maatregelen van de Nederlandse Overheid aangaande de verbetering van haar IT. Ik weet dat IT beslist geen sexy onderwerp is in de Tweede Kamer, maar je zou zoveel nuttige zaken kunnen financieren door te voorkomen dat belastinggeld wordt weggegooid aan nodeloze IT-mislukkingen.
Het nieuwe jaar is alweer triest begonnen met de ontboezemingen van Menno Snel (Staatssecretaris Belastingdienst, D66) en Sander Dekker (Minister voor Rechtsbescherming, VVD). Het vermoeden is, dat er vanuit enkele andere overheidsorganisaties (wellicht Politie en UWV) op korte termijn soortgelijke geluiden naar buiten zullen komen. Sommige politici worden gelukkig nu wakker en accepteren het niet meer dat het ambtenarenapparaat doorgaat met het laten mislukken van IT-trajecten.
Hoe zou de overheid kunnen worden geholpen haar IT in rustig vaarwater te krijgen? Gezien mijn ervaring en achtergrond denk ik niet aan grootscheepse uitbesteding, maar ook niet aan 100% op eigen kracht verder gaan. Ik geloof in een mix van (1) het betrekken van losse externe IT-veteranen, (2) het gebruik maken van kennis en ervaring in het bedrijfsleven, (3) externe, actieve coaching i.p.v. het werk extern te laten overnemen, en (4) een fris, nieuw elan in de IT-community van de overheid.
Er zijn bij de overheid meer dan voldoende vakbekwame IT’ers, alleen de aansturing en de besturing (opdrachtmanagement resp. projectmanagement) zijn soms nogal zwak. De derde klassieke boosdoener is de te vage digitale architectuur.
Met bovenstaande boodschap startte ik op 5 mei jl. een discussie op LinkedIn (https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:6398433844185354241)
Deze digitale discussie was zeer geanimeerd, maar mist een duidelijke rode lijn. Samen met de redactie van BlogIT wil ik langs deze weg het platform inzetten als katalysator voor een gestructureerde, gemodereerde digitale brainstorm.
In samenspraak zijn de volgende 10 discussiethema’s gekozen.
Wij beginnen deze gemodereerde blog met het eerste gespreksthema: ‘De huidige problematiek in het IT-gebeuren van de overheid’.
U als digitale participanten worden uitgenodigd te antwoorden/aan te vullen. BlogIT zal bewaken dat de antwoorden relevant zijn, dus horen bij het gespreksthema.
Wij hopen uit elk van de 10 gespreksthema’s voldoende respons te krijgen om er een verhaal van te maken dat informatief en inspirerend zal zijn voor de (top)ambtenaren en de politiek.
Bij voldoende succes zullen wij de 10 verhalen, netjes opgemaakt, als open brief aanbieden aan de politiek.
Mocht u bij de overheid op de loonlijst staan en niet willen/durven reageren onder eigen naam, stuur dan uw bijdrage naar Blogit ([email protected]), vanuit uw overheids-emailadres met de opmerking ‘anoniem’. Dan wordt de bijdrage als deze passend is bij het fungerende gespreksthema, geplaatst onder de naam ‘anoniem’.
De huidige problematiek in het IT-gebeuren van de overheid:
De overheid lijkt klem te zitten in de dwangbuis van haar eigen legacy. Legacy in de software, maar wellicht ook legacy tussen de oren van vele van haar IT-managers en de betrokken politici. Zo kan bij voorbeeld de Belastingdienst in haar huidige IT-toestand nauwelijks een broodnodige stelselvernieuwing aan.
Effectiviteit, efficiency, security en adaptiviteit zijn basaal voor een bruikbare IT. Vooral adaptiviteit is cruciaal bij de uiteenlopende wensen van de Tweede Kamer.
Ik heb de stellige overtuiging dat als gemeenschappelijke noemer achter al deze punten een mentaliteitshouding zit. Naast het oplossen van bovengenoemde zwakheden (lijkt mij inhoudelijk trouwens niet zo moeilijk), is er een fris, nieuw elan nodig in de IT-community van de overheid.
Ik kijk uit naar uw reacties!
Door: Daan Rijsenbrij, architectuurkenner & -auditor in de Digitale Wereld