Cybercrime treft meer Nederlandse ondanks toenemend bewustzijn over online risico's

De kennis van Nederlanders over digitale en online veiligheid neemt gestaag toe. Twee derde van de Nederlanders vindt hun kennis over digitale en online veiligheid redelijk tot zeer goed en ruim de helft (56%) neemt maatregelen na een cyberaanval, een stijging ten opzichte van vorig jaar. Tegelijkertijd neemt het aantal slachtoffers van cybercriminaliteit toe: 71% van de Nederlanders heeft hier wel eens mee te maken gehad.

Dit en meer blijkt uit het jaarlijkse Nationale Cybersecurity-bewustzijnsonderzoek 2019, een trendonderzoek in opdracht van de NCTV en het initiatief Alert Online. Nederlanders geven zichzelf een ruime voldoende voor de omgang met online gevaren. Meer dan ooit zijn Nederlanders zich bewust van digitale risico’s. Zo groeit het aantal mensen dat bekend is met phishingmails, bezoeken Nederlanders vaker alleen websites met een groen slotje (51%), maakt men vaker back-ups (46%) en gaan mensen veiliger om met hun wachtwoorden. Bijna een kwart gebruikt een wachtwoordenkluisje of –manager om hun wachtwoorden te beschermen. Het aantal mensen dat naar eigen zeggen veilig omgaat met apparaten die online verbinding kunnen maken, zoals een smartwatch, thermostaat, televisie en mobiele telefoon, stijgt.

'Maatschappi maakt inhaalslag'

"Cybercriminaliteit is een keiharde realiteit, we zijn als maatschappij, zowel overheid als consumenten, een inhaalslag aan het maken. De eerste stap is gezet, we zien dat het bewustzijn van ons digitale gedrag en de risico’s groeit. Maar mensen komen vanuit een achterstand van te weinig digitale veiligheid. Zolang we onze digitale veiligheid geen topprioriteit geven, blijft de deur voor cybercriminelen alsnog wagenwijd open staan", aldus plaatsvervangend NCTV en directeur cybersecurity Patricia Zorko.

Hoewel het bewustzijn groeit, zijn Nederlanders nog steeds weinig bekend met veelvoorkomende cyberrisico’s zoals botnets of social engineering. Ruim één op de vier (28%) gebruikt nooit een VPN-verbinding als ze onderweg verbinding maken via Wifi. Daarbij omzeilt één op de vijf Nederlanders (20%) weleens veiligheidsmaatregelen om moeite of tijd te besparen.

Belemmeringen

Of veiligheidsmaatregelen een belemmering voor veiliger gedrag vormen, verdeelt het Nederlands publiek. Zo ziet circa één op de vijf een tweestapsverificatie (20%) of het niet automatisch opslaan van wachtwoorden (19%), als een te grote belemmering. Een derde (34%) vindt de instructies om de eigen online veiligheid te verbeteren vaak ingewikkeld.

“Weten dat er digitale gevaren zijn en weten hoe digitaal veilig te handelen, daar zit een enorm verschil in,” aldus Erik Jan Koedijk, voorzitter Raad van Advies Alert Online. “Gelukkig is het bewustzijn toegenomen, maar we dienen permanent alert online te zijn. Termen zoals ransomware en phishing genieten nu meer bekendheid, maar er is meer voor nodig om mensen digitaal veilig te laten handelen. Structurele gedragsverandering komt niet vanzelf. Het blijft belangrijk om de impact van digitale gevaren beter te duiden, kennis te borgen en permanent bewust te zijn. Op die manier kunnen we onszelf daadwerkelijk beter beschermen.”

Oktober is de Europese maand van cyberveiligheid

Het verbeteren van het cybersecuritybewustzijn van Nederlanders staat centraal tijdens de Europese maand van de cyberveiligheid. De cybermaand wordt afgetrapt met de internationale ONE conferentie op 1 oktober, georganiseerd door het Nationaal Cybersecuritycentrum (NCSC) van het Ministerie van Justitie en Veiligheid en het Ministerie van Economische Zaken. Deze maand wordt door het initiatief Alert Online, partners en andere partijen aangegrepen om aandacht te vragen voor veilig online gedrag – thuis en op de werkvloer. Daarnaast wordt op (sociale) media de bewustzijnscampagne van het Ministerie van JenV 'Eerst checken, dan klikken' vertoond.