Redactie - 13 januari 2020

Convergentie is het sleutelwoord rond AI, Blockchain en IoT

Convergentie is het sleutelwoord rond AI, Blockchain en IoT image

Vanaf februari 2019 bouwde lector Jan Veuger (foto) bij Saxion aan het eerste lectoraat Blockchain van Nederland. Op 17 januari aanstaande wordt hij door het College van Bestuur officieel als lector geïnstalleerd. We kijken met hem vooruit, naar de volgende fase die zich aandient voor Blockchain-technologie. Convergentie is daarin het sleutelwoord: “Blockchain is het cement tussen kunstmatige intelligentie en The Internet of Things,” aldus de lector.

Nu Blockchain als technologie steeds verder evolueert en zijn weg vindt in tal van toepassingen en branches, dient zich een nieuwe fase aan, vertelt Jan Veuger. “Convergentie gaat in het vakgebied van informatie- en communicatietechnologie een grote rol spelen. Verschillende technologieën en marktpartijen zullen naar elkaar toegroeien en in elkaar grijpen. Ik zie dat gebeuren tussen Blockchain, Artificial Intelligence en The Internet of Things. Een Internet of Things-netwerk kan een groot aantal apparaten verbinden, maar is daarmee kwetsbaar voor hackers, fraude en diefstal. Daarbij kunnen we Blockchain en Artificial Intelligence inzetten om zo’n netwerk op een dieper niveau te beveiligen tegen aanvallen. Blockchain gaat illegale toegang en wijziging van gegevens tegen. Deze drie, op zichzelf staande, technologieën hebben ieder hun eigen ontwikkeling doorgemaakt, maar zullen zich de komende jaren steeds verder in samenhang ontwikkelen.”

Wat vraagt dat van ons als maatschappij?

“Op de eerste plaats dat informatieoverdracht heel zuiver moet blijven. Die zuiverheid kunnen we straks ook veel beter waarborgen. Denk aan de oefening met het kettingverhaal waarbij je een boodschap van oor tot oor doorgeeft. Aan het eind is de boodschap totaal veranderd. Dat kunnen we straks met technologie op heel veel vlakken uitsluiten. Daarnaast zie je dat onze maatschappij grenzeloos aan het worden is. We communiceren en consumeren op een andere manier dan we gewend waren. Mijn kinderen kijken geen televisie meer, maar pluggen in wanneer ze zin hebben. Onze manier van wonen en werken is al anders geworden. Organisaties veranderen ook. Het wordt steeds normaler dat één van jouw collega’s of partners vanuit een andere locatie of deel van de wereld deelneemt aan je teamvergadering. We leven mondiaal, denken groter, maar krijgen tegelijkertijd ook steeds grotere opgaven voor onze kiezen. Het CO2-probleem is niet alleen van Nederland.”

Alles wordt letterlijk en figuurlijk grenzeloos dus?

“Ja, ooit maakten we afspraken over grenzen, maar de mensheid kent die grenzen eigenlijk niet. Instituties hebben eeuwenlang, volgens een bepaalde ontwikkeling onze grenzen en kaders bepaald. Dat ging per saldo ook heel vaak goed, maar ook dat is aan het veranderen. Onze maatschappij verandert en technologie ontwikkelt zich haast in het kwadraat, zowel qua snelheid als in volume. Kijk naar je smartphone en apparaten die met elkaar communiceren, wat daar in korte tijd mee is gebeurd.”

Als die curve steeds steiler wordt, waar komen we dan uiteindelijk uit?

“Aan elke curve zit een maximum, waarna we weer aan een nieuwe curve beginnen, op een hoger plan. Zo moet je dat ook zien als we het over technologieën hebben. Blockchain en aanverwante technologieën vormen onze vierde technische revolutie. Behalve dat die technologieën steeds meer met elkaar verweven raken en ons verder brengen, is het ook aan ons om antwoorden te vinden op nieuwe vragen.”

Wat zijn die nieuwe vragen?

“Bijvoorbeeld hoe deze nieuwe technische mogelijkheden zich verhouden tot onze huidige wet- en regelgeving, tot onze instituties, maar ook tot ethische kwesties. We zien dat Dataïsme een grotere rol krijgt: ondertussen vertrouwen we meer op data dan op wat we zelf nog kunnen horen, zien, ruiken, voelen of proeven. Ook Algocratie is een groeiend fenomeen: ons vertrouwen in algoritmen. Maar kan een technisch expert met behulp van een algoritme een ethische kwestie doorgronden? Met andere woorden: we zitten op een hoger technologisch plan en dat roept nieuwe vraagstukken op, die we niet naast ons neer kunnen leggen. Het vraagt ons goed en kritisch te blijven kijken, nadenken en duiden: wat gebeurt hier precies, hoe passen deze ontwikkelingen in onze huidige tijd en wat moeten we er mee? Het is goed om die vragen interdisciplinair te beantwoorden.”

Zijn we klaar voor die nieuwe manier van denken?

“Je ziet dat veel overheden deze nieuwe ontwikkelingen door de matrijs van de huidige wet- en regelgeving willen trekken. Dat gaat niet lukken. Die wet- en regelgeving is ook altijd volgend, zeker in Nederland, waar de overheid zich wat meer afwachtend opstelt en er voor kiest eerst ruimte te geven aan ontwikkelingen en daarna voor kaders en ijking zorgt. Ook in Duitsland laat de regering zien hoe zij vanuit een bepaalde visie met deze ontwikkelingen omgaat.”

Als Blockchain, AI en The Internet of Things in elkaar gaan grijpen, hoe kunnen we dan voorspellen wat voor effect dat krijgt op ons leven?

“Met ons lectoraat doen we continu onderzoek naar patronen. We beschikken niet over een glazen bol, maar kijken hoe dit soort technologieën zich ontwikkelen en in hoeverre we die lijn kunnen doortrekken naar de toekomst. Convergentie is dus een duidelijk scenario dat we voorzien. Op het gebied van Blockchain werk ik nu samen met een aantal promovendi die onderzoeken hoe Blockchain zich kan manifesteren op het terrein van ethiek, van complexe organisaties en van ecosystemen. Het is en blijft noodzakelijk om toegepast onderzoek te blijven doen, omdat we nog niet weten wat we niet weten. Toch proberen we met die patronen en scenario’s zicht te krijgen op wat we met elkaar als maatschappij nodig hebben om die veranderingen een plek te kunnen geven.”

Welke veranderingen zien we al?

“Als je naar The Internet of Things kijkt, verzamelen en versturen veel apparaten al data. De kunst is om die data te verbinden en in dienst te stellen van een groter geheel. Bijvoorbeeld om hier bij Saxion ons gebouwenbeheer meer op basis van data te organiseren. Het nieuwste vliegveld van Bejing verbindt 5G-technologie al met Artificial Intelligence, Blockchain en The Internet of Things. Een heel ander voorbeeld is dat je digitale kleding kunt kopen, voor je eigen digitale alter ego. In de kunst- en designwereld zien we dit soort bijzondere ontwikkelingen. Er ontstaat een nieuwe, digitale economie. We zien bijvoorbeeld ook dat Blockchain wordt gebruikt om gezamenlijk kostbare kunstwerken aan te schaffen en dat bezit te registreren. Met internet deel je informatie, met Blockchain deel je waarde. De waarde of urgentie van de blockchaintechnologie kan ook sterk cultuurbepaald zijn. In Europa is veel al goed en veilig geregeld, maar bedenk hoe je een stemproces in een dictatuur veiliger kunt vormgeven met Blockchain of hoe het fenomeen nu leidend is in China, in combinatie met The Internet of Things en Artificial Intelligence. Dichter bij huis kunnen we ons eigen declaratiesysteem in de zorg er efficiënter mee maken.”

Er ligt de komende jaren een enorme onderzoeksopdracht voor het lectoraat.

“Ja, we proberen continu te doorgronden en te duiden hoe dit soort toekomstige ontwikkelingen ons leven gaan veranderen. Dat grote technologieën steeds verder in elkaar gaan grijpen, is zeker. Ook dat ze daarmee samen van grotere maatschappelijke waarde kunnen worden. Convergentie van technologieën, waaronder Blockchain, gaat een vlucht nemen.”

De installatie van Jan Veuger als lector Blockchain vindt plaats op 17 januari 2020 tijdens een middag vol met Blockchain-innovatie, digitalisering, pitches en de prijsuitreiking van de Blockchain Challenge. Bekijk het volledige programma.

In samenwerking met Anne Hurenkamp

Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024 Schneider Electric BN BW start week 27 tm week 29
Netgear banner liggend start week 14

Wil jij dagelijkse updates?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!