Tientallen landen afgeluisterd dankzij Nederlandse microchip

Een speciale microchip voor het afluisteren van telexmachines is eind jaren '70 ontwikkeld door de Marine Inlichtingendienst (Marid), de voorloper van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Philips hielpt de veiligheidsdienst bij de ontwikkeling. De microchip is onder meer verkocht aan de Amerikaanse NSA en Duitse BND.

Dit blijkt uit onderzoek van de Volkskrant. Philips ontwikkelde eind jaren '70 in samenwerking met Siemens de Aroflex. Deze versleutelingsmachine werd gebruikt door Navo-landen vanwege zijn sterke encryptie. De bedrijven brachten ook een commerciële variant van de machine op de markt: de T1000CA.

T1000CA kraken

Marid wilde deze versleutelingsmachine kraken. De krachtigste computers van dat moment hadden echter zeker anderhalve maand nodig om de versleuteling van de T1000CA te kraken. Op het marineterrein in Amsterdam werkte medewerkers in een speciaal geprepareerd wit gebouw in grote geheimzinnigheid aan het project om dit proces te versnellen.

De medewerkers slaagde erin een speciale microchip te ontwikkelen die de rekenkracht 2.500 keer versneld. Om het ontwerp te testen waren simulaties nodig, waarvoor Marid geen simulatoren had. Philips had die wel; vanaf 1978 is de microchip bij Philips getest. De testfase werd afgerond in het voorjaar van 1979, waarna de microchips in een nieuwe chipfabriek van Philips in Nijmegen werden geproduceerd.

Doorverkocht aan NSA en BND

De chip is doorverkocht aan zowel de Amerikaanse geheime dienst NSA als Duits BND. Philips verkocht de T1000CA aan een tientallen niet-Navo-leden. Dankzij de ontwikkeling konden Duitsland, Nederland en de Verenigde Staten meeluisteren in de communicatie van die landen.

Vorige week kwam ook al nieuws over het kraken van versleuteling door geheime diensten naar buiten. Onderzoek van de ZDF en Washington Post wijst uit dat de NSA en BND tussen 1970 en 1993 eigenaar waren van Crypto AG. Dit bedrijf verkocht versleutelingsapparaten aan zo'n 130 landen. De Verenigde Staten en West-Duitsland konden meeluisteren. Argos onthulde dat Nederland als bondgenoot ook toegang kreeg tot informatie.