UvA: Deepfakes kunnen meningen negatief beïnvloeden

Veel mensen trappen in deepfakes, gemanipuleerde video's die vaak met behulp van slimme algoritmes zijn gegenereerd. Deepfakes kunnen zo meningen van personen negatief beïnvloeden.

Dit blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (UvA) onder 278 mensen. Een deel van de deelnemers kreeg een deepfake van CDA-fractievoorzitter Sybrand Buma te zien, terwijl de rest van de deelnemers het echte filmpje te zien kreeg. Wie de deepfake zag, bleek na afloop negatiever te denken over Buma dan wie de deepfake niet zag. De mening over het CDA als partij bleek nagenoeg gelijk.

'Niet perfect'

UvA-onderzoeker Tom Dobber wijst erop dat de deepfake niet perfect was; je zag de lippen af en toe opvallend bewegen. Desondanks twijfelden slechts 8 van de 140 mensen aan de authenticiteit van de beelden. Dobber noemt het opvallend dat zo'n grote groep in de deepfake trapt.

Het onderzoek kijkt ook naar microtargeting, waarbij een video bewust aan een specifieke doelgroep wordt getoond. In het onderzoek waren dit christenen. Deze groep blijkt na het kijken van de deepfake gemiddelde niet veel negatieve over Buma te denken. Bij specifiek CDA-stemmende gelovige christenen was dit verschil er wel.

"We hebben aangetoond dat er een vrij groot effect is bij die zeer specifieke groep christenen, maar dat wisten we pas toen we het onderzoek gedaan hadden. We hadden verwacht dat alle christenen daar heftig op zouden reageren, maar dat was dus niet zo. Je kunt je afvragen of het reëel is dat deepfakes op die specifieke manier kunnen worden misbruikt", zegt Dobber tegen de NOS.