Redactie - 26 december 2020

Digitalisering gaat noodgedwongen in een stroomversnelling

Digitalisering gaat noodgedwongen in een stroomversnelling image

Wat een jaar was 2020! Wie had begin 2020 ook maar enigszins kunnen voorspellen hoe dit jaar zou gaan lopen? Door de situatie rondom COVID-19 is digitalisering en met name thuiswerken noodgedwongen in een enorme stroomversnelling terecht gekomen. De afgelopen jaren waren veel organisaties al volop bezig met digitalisering en innovatie om hun marktpositie veilig te stellen richting de toekomst. Deze digitale transformatie gaat stap voor stap en kent geen duidelijk eindpunt. Onderweg moeten organisaties doelstellingen continu bijstellen en processen waar nodig optimaliseren. Kortom, verandering gaat langzaam en met vallen en opstaan.

Thuiswerkbehoefte explodeert

Zoals gezegd is de digitalisering in 2020 significant versneld. Van het één op andere moment werden organisaties gedwongen om thuiswerken mogelijk te maken voor eindgebruikers. Vaak was dit bij organisaties al deels ingericht, bijvoorbeeld voor de groep ‘remote werkers’. Andere organisaties hadden überhaupt nog nooit nagedacht over gebruikersclassificatie (persona’s). Door de overheidsmaatregelen rondom COVID-19 werden organisaties ineens geconfronteerd met een veel bredere thuiswerkvraag. Het gevolg: een enorme behoefte aan het per direct inrichten van zogeheten samenwerkingsapplicaties (denk aan Microsoft Teams), aanschaf en inrichting van laptops/thuiswerkplekken en het inregelen van de bijbehorende securityfacetten (denk aan thema’s als identity & access management, single sign-on, multi-factor authentication, endpoint management). De zogeheten ‘tech-reuzen’ zoals bijvoorbeeld Microsoft hebben daar goed op ingespeeld door bijvoorbeeld Microsoft Teams tijdelijk gratis beschikbaar te stellen en de functionaliteiten steeds verder uit te breiden. Het thuiswerken in zijn algemeenheid wordt nu veel breder gedragen: zowel door organisaties als door de medewerkers. Datzelfde geldt voor online vergaderen als geaccepteerd alternatief voor vergaderen op kantoor.

Onderwijs op afstand (als voorbeeld)

Een goed voorbeeld van deze razendsnelle omschakeling was de acute vraag naar onderwijs op afstand toen scholen noodgedwongen de deuren moesten sluiten voor leerlingen. Voor één van onze opdrachtgevers in de educatie hebben wij samen met het IT team van de opdrachtgever in recordtempo bijgedragen aan het uitrollen van Microsoft Teams, welke gekoppeld is aan educatie specifieke applicaties voor het kunnen lesgeven op afstand. Docenten moesten binnen een zeer kort tijdsbestek getraind worden in deze nieuwe vorm van lesgeven. En zo had iedere branche zijn eigen uitdagingen.

(Eindgebruiker)adoptie bij thuiswerken

Het bereiken en meekrijgen van de eindgebruiker in de nieuwe, noodgedwongen manier van werken kost energie, inlevingsvermogen en begrip. Adoptie is dan ook het belangrijkste thema als het gaat om de eindgebruikerservaring. Zonder inhoudelijke kennis van de eindgebruikersbehoefte, zonder eenduidige uitleg over de samenwerkingsapplicaties, zonder eenduidige werkwijze (per persona) en zonder eenduidige spelregels (die ook organisatie breed nageleefd moeten worden) is de kans op initieel succes gering. Mijn verwachting is dat veel organisaties nog een flinke optimalisatieslag te maken hebben in 2021, omdat bij de acute introductie van bijvoorbeeld Microsoft Teams onvoldoende voorbereidingstijd beschikbaar was om alle belangrijke stappen te doorlopen. Organisaties die al eerder ingezet hebben op Microsoft Teams (of gelijkende samenwerkingsapplicaties) hadden/hebben wat dat betreft een voorsprong. In zijn algemeenheid: optimaliseren is een doorlopende taak, dus voortschrijdend inzicht kan met de tijd omgezet worden naar meerwaarde voor de organisatie.

Risico’s van thuiswerken: endpoint security nieuwe stijl

Ik verwacht dat het in de grip houden van de eindgebruikersomgeving middels endpoint management (proactieve analyse, detectie en protectie van endpoints) cruciaal wordt. Dit is bijvoorbeeld op te lossen met tools zoals SentinelOne. SentinelOne analyseert en detecteert onder andere afwijkend gedrag van bestanden, waardoor bij signalering snel en adequaat gehandeld kan worden ter voorkoming van erger. Cybersecurity voorspellingen voor 2021 zijn onder andere dat hackers zich meer gaan richten op thuiswerkomgevingen. Reden te meer om hier als bedrijf goed op in te spelen: de basis hygiëne is niet altijd voldoende meer. Wat is dan wel voldoende? Dit kan per situatie verschillen. Belangrijke kanttekening is daarbij dat security een waar kat en muisspel blijft, waarbij je er als organisatie zelfs met de meest uitgebreide set van securitymaatregelen nog niet van mag uitgaan dat je nooit geïnfecteerd/gehackt kunt worden. Advies is om te zoeken naar die set oplossingen, die ervoor zorgt dat je risico’s significant verkleind worden, zonder dat er sprake is van zogeheten oververzekering. Daarnaast zul je als organisatie doorlopend awareness initiatieven moeten blijven organiseren voor de medewerkers. Medewerkers zijn en blijven wat dat betreft de zwakste schakel. Tools en awareness: het één kan niet zonder het ander.

Vooruitblik naar 2021: pro-activiteit als onderscheidende factor

Doordat de security patches voor allerlei onderdelen binnen het ICT landschap elkaar in rap tempo opvolgen, is de roep om proactief beheer en periodieke kwetsbaarhedenscanning (als voorbeeld) hoger dan ooit te voren. Onderzoek daarom met je ICT beheerpartner regelmatig of de afgesproken dienstverlening nog aansluit op de actuele behoefte en controleer daarbij of bedrijfsrisico’s voldoende afdekt worden. COVID-19 voorziet al in genoeg uitdagingen voor organisaties.

2020 zal de boeken in gaan als het jaar waarin thuiswerken (waar mogelijk) breed omarmt werd en we met elkaar op een andere wijze ons werk moesten organiseren. Wat dat betreft is 2020 een jaar waarin veel (maar niet alle) organisaties hun wendbaarheid hebben getoond.

Als aanspreekpunt voor een variatie van diverse opdrachtgevers vind ik het bewonderenswaardig hoe snel en goed organisaties zich hebben aangepast aan de nieuwe realiteit. Wat dat betreft is een groot compliment op zijn plaats.

Tot slot wens ik iedereen fijne feestdagen en een gezond, gelukkig en proactief 2021.

Door: Arnold Derksen, Giant ICT

Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024 Schneider Electric BN BW start week 27 tm week 29
Arctic Wolf BN Gated Content

Wil jij dagelijkse updates?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!