De arbeidsmarkt gaat nog verder op slot

Het laagterecord in arbeidsmarktactiviteit uit het tweede kwartaal is in het derde kwartaal 2021 opnieuw gebroken, blijkt uit de laatste cijfers van Intelligence Group van juli tot en met september 2021. Het aandeel personen uit de Nederlandse beroepsbevolking dat actief op zoek is naar een baan is verder gedaald van 11,1% naar 10,7%.

Bovendien is het aandeel mensen dat helemaal niet op zoek is naar (ander) werk verder gestegen. In een markt waar de vraag nog nooit zo hoog is geweest, is het aanbod van actieve baanzoekers nog nooit zo laag geweest, sinds Intelligence Group dit sinds 2003 meet. Parallel bereikt de sourcingsdruk een nieuw hoogterecord. Ruim 34% van de Nederlandse beroepsbevolking is afgelopen kwartaal minimaal één keer benaderd door een bemiddelaar/werkgever voor een nieuwe baan.

Ontbreken van aanbod vast en flex

Het dalen van het actieve arbeidsaanbod betekent een extra grote daling van miljoenen sollicitaties c.q. aanbiedingen door bemiddelaars van flex. Recruiters merken dat direct in het feit dat een gemiddeld aanbod van 8 sollicitaties per vacature en/of vier zzp’ers per opdracht, opdroogt naar geen of enkele sollicitaties of aanbiedingen. Alle ontwikkelingen op de arbeidsmarkt versterken het gevoel van krapte en schaarste, zoals lege banken bij detacheerders, de sterke groei in het aanbod van mensen op platforms en uitzendkrachten die na te hebben gewerkt bij de GGD niet makkelijk tegen minder aantrekkelijke voorwaarden in beweging komen.

Werkgevers reageren op de lage arbeidsmarktactiviteit, door nog actiever mensen te gaan benaderen. Nog nooit eerder zijn zoveel mensen benaderd voor een andere baan als in het afgelopen kwartaal, namelijk 34,3%. Dit vindt inmiddels plaats over de volle breedte van de arbeidsmarkt, met natuurlijk een aantal vakgebieden die er echt uitschieten zoals:

Top 10 meest benaderde vakgebieden (% dat minimaal eens per kwartaal wordt benaderd)

1. Engineering (63%)
2. Consultancy/ Advies (60%)
3. ICT/Automatisering (58%)
4. Directie/(interim)-management (53%)
5. Installatie, reparatie en onderhoud (53%)
6. Marketing (50%)
7. Onderzoek/ Wetenschap/ R&D (48%)
8. Financieel/ Accountancy (48%)
9. Juridisch (46%)
10. Kwaliteitsmanagement/ Procesverbetering (45%)

De verwachting was dat na de vakantie de arbeidsmarktactiviteit zich zou herstellen. Het tegenovergestelde lijkt eerder waar. Het is gissen naar de redenen hiervoor, maar het zal o.a. een combinatie zijn van onzekerheid, wel/niet vaccineren, tegemoetkomen aan de arbeidsvoorwaarden van o.a. salaris en flexibiliteit van werkzoekenden, minder ervaren van ‘slecht management’ en de toegenomen afwachtende houding van werknemers in bredere zin.

Effecten versterken elkaar

Werkgevers vissen allemaal uit dezelfde vijver, waarin o.a. LinkedIn voor hoger opgeleiden en uitzendbureaus voor middelbaar- en praktisch opgeleiden de leading wervingskanalen zijn, gecombineerd met de inzet van jobboards zoals Indeed. Bij recruitment gaat het nu vooral om kwantiteit, zoals meer vacatures plaatsen, meer recruiters, en meer doen van datgene dat altijd al werd gedaan. Hierdoor wordt het drukker in de al overbeviste visvijvers van de arbeidsmarkt en worden nieuwe visvijvers en alternatieve doelgroepen genegeerd. Moderniseren van de recruitmentaanpak, alternatieven doelgroepen of out-of-the-box wervingsmethodieken worden nog beperkt ingezet, maar winnen wel snel aan terrein. Omdat de meeste werkgevers dezelfde middelen inzetten, neemt de druk op de arbeidsmarkt alleen maar toe, terwijl andere delen van de arbeidsmarkt onbenut blijven, zoals bijvoorbeeld werk.nl, outdoor recruitment, promotieteams, goede vacatureteksten, snelle wervingsprocessen e.d.

“De krapte en schaarste is niet een blijvend fenomeen, maar is voor de komende maanden en misschien zelfs wel kwartalen een grote bedrijfseconomische beperking voor bedrijven. Het niet kunnen aantrekken van de juiste mensen gaat tot veel faillissementen leiden en daardoor tot een normalisatie op de markt. Het aanpassen aan het huidige normaal op gebied van arbeidsmarktbenadering en bijvoorbeeld hybride werken is belangrijk voor bedrijven om niet tot de verliezers op de arbeidsmarkt te behoren”, aldus Geert-Jan Waasdorp, directeur van Intelligence Group.