Toezichthouder: Belastingdienst schond AVG op ernstige wijze

De Belastingdienst verwerkte jarenlang in strijd met de wet persoonsgegevens in de Fraude Signalering Voorziening (FSV), wat een zwarte lijst is. De Belastingdienst schond hiermee veel van de kernbeginselen van de privacywet AVG 'op ernstige wijze', blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens.

AP-voorzitter Aleid Wolfsen: ‘Vanzelfsprekend moet de Belastingdienst fraude aanpakken. Maar uit ons onderzoek blijkt dat de Belastingdienst fraudesignalen registreerde en gebruikte op een manier die absoluut niet is toegestaan. Onschuldige mensen zijn hierdoor gedupeerd.’

Wettelijke grondslag ontbrak

Een wettelijke grondslag voor FSV ontbrak, oordeelt de toezichthouder. Zonder grondslag is het verwerken van persoonsgegevens verboden. Andere ernstige overtredingen zijn onder meer dat signalen van fraude 'veel te lang' in FSV zijn bewaard. Ook waren gegevens in bepaalde gevallen onjuist en niet actueel.

Wolfsen: ‘Ruim een kwart miljoen mensen stond – vaak onterecht – veel te lang op deze fraudelijst zónder dat zij dit wisten. Daardoor konden ze zich niet verweren en konden ze zich ook niet van de lijst laten afhalen. Zo ontstond een gat in de rechtsbescherming. Veroorzaakt door de overheid, nota bene!’

Gegevens van ruime een kwart miljoen mensen

FSV is een systeem dat de Belastingdienst onder meer kon raadplegen voor het beoordelen van belastingaangiftes en aanvragen voor toeslagen, evenals het invorderen van schulden. Meer dan een kwart miljoen mensen waaronder minderjarigen stonden op de juist. Duizenden medewerkers van meerdere onderdelen van de Belastingdienst hadden toegang tot FSV. De zwarte lijst was van eind 2013 tot begin 2020 in gebruik. Begin 2020 raakte de zwarte lijst in opspraak en is het gebruik gestaakt. De Autoriteit Persoonsgegevens wijst erop dat een voorloper van FSV al sinds 2001 bestond.

Meer informatie is hier beschikbaar.