WRR: AI gaat ons leven fundamenteel veranderen

Kunstmatige intelligentie (AI) gaat ons leven fundamenteel veranderen. Indien Nederland zich niet goed op deze fundamentele verandering voorbereidt, bestaat niet alleen het risico dat kansen worden gemist maar kan de samenleving ook worden opgescheept met technologie die ons belang niet dient.

Hiervoor waarschuwt de WRR. De organisatie betoogt dat AI een systeemtechnologie is, vergelijkbaar met elektriciteit en de verbrandingsmotor. Een systeemtechnologie kent een langdurige en grootschalige invloed en niet te voorziene effecten. Dit vraagt om een integrale aanpak met intensieve betrokkenheid van de overheid, stelt de WRR.

De WRR ziet vijf opgaven:

• De beeldvorming over AI is vertekend door misplaatste angsten en overspannen verwachten. Een realistische beeldvorming helpt teleurstellingen voorkomen. En kan zorgen dat burgers de goede kanten van de technologie durven te omarmen. Zo kunnen algoritmeregisters het brede publiek inzage geven in AI-gebruik en het debat over AI stimuleren.
• AI vraagt om aanzienlijke veranderingen op de werkvloer, in de vaardigheden van werknemers en de bredere technische omgeving. WRR stelt dat op dergelijke aanpassingen voldoende moet worden ingezet zodat de technologie in de praktij gaat werken. Belangrijk is daarbij dat Nederland inzet op een eigen 'AI-identiteit', bijvoorbeeld op het gebied van logistiek en landbouw.
• Maatschappelijk tegenspel is nodig om te voorkomen dat de belangen van grote bedrijven dominant zijn bij de ontwikkeling van AI en bevolkingsgroepen worden uitgesloten. Het maatschappelijk middenveld moet daarom worden betrokken, stelt de WRR. De raad ziet hierbij een rol voor de ovehreid, die kan bijdragen door een goede terugkoppeling te organiseren tussen ontwikkelaars van AI en zowel gebruikers als burgers die de effecten ondervinden.
• De overheid moet kaders scheppen waarbinnen AI zich ten goede kan ontwikkelen. AI-regulering kan voorkomen dat de gevaren van massasurveillance en machtsconcentratie de positieve bijdrage van AI overschaduwen. De WRR roept de overheid op tot het ontwikkelen van een visie op onze digitale leefwereld.
• Tot slot staat de internationale positie van Nederland op het spel. De WRR noemt het nodig om het verdienmodel en de veiligheid van ons land te garanderen in een wereld waarin AI een steeds belangrijkere rol speelt. Nederland moet samen met Europese landen AI-toepassen en een goede infrastructuur voor AI ontwikkelen. En inzetten op wereldwijde regels en standaarden vanuit een geïntegreerde 'AI-diplomatie'.

Petra Claessen, CEO van BTG/TGG: "BTG onderschrijft het pleidooi van de WRR. AI kan interessante kansen bieden, zowel voor het bedrijfsleven als de samenleving. Een belangrijke voorwaarde daarvoor is het op de juiste manier inzetten van AI, waarbij voldoende aandacht is voor onder meer het balanceren van verschillende belangen, beeldvorming rondom AI, de internationale positie van Nederland en uiteraard ook wettelijk kaders. Vanuit onze onafhankelijk rol is BTG graag betrokken bij dit proces."

Meer informatie is hier beschikbaar.