Redactie - 23 mei 2022

Teveel ruimte voor opportunisme bij deals rond Google datacenter Eemshaven

Teveel ruimte voor opportunisme bij deals rond Google datacenter Eemshaven image

Groningen Seaports, de provincie Groningen en de toenmalige gemeenten Delfzijl en Eemsmond handelden incorrect rondom de aankoop van grond voor de vestiging van een datacenter van Google in de Eemshaven. Hierbij is teveel ruimte gegeven voor winstbejag op de korte termijn.

Dit concludeert Necker van Naem in een onderzoeksrapport, dat is opgesteld in opdracht van de betrokken provincie en gemeenten Het Hogeland en Eemsdelta. Aanleiding voor dit rapport is een reportage van Nieuwsuur uit mei 2021. Groningen Seaports zou voor tientallen miljoenen euro's grond hebben gekocht en verkocht voor het Google-datacenter in de Eemshaven. Hierbij zijn onder meer in het geheim kostbare windmolenrechten gegund aan de belangrijke grondeigenaar, dat volgens Nieuwsuur familiebedrijf Bakker Bierum is.

Kleinere boeren zijn juist gedupeerd. Zo wijst Nieuwsuur op boer Nico Wiertsema, die een cruciaal stuk grond in bezit had voor de plannen. GSP kocht naar verluid het land en de boerderij van Wiertsema, maar trok deze koopovereenkomst plotseling weer in. Wiertsema kwam daardoor met lege handen te staan en zag zich genoodzaakt zijn grond voor een bodemprijs aan Bakker Bierum te verkopen. Die verkocht de grond door met bijna een miljoen euro winst aan Groningen Seaports.

Ruimte voor opportunisme

In het onderzoeksrapport concluderen de onderzoekers dat door het ontbreken van heldere afspraken ruimte is ontstaan voor opportunisme. Die ruimte ontstond nadat de structuur van Groningen Seaports veranderende in een NV en de provincie en gemeenten Delfzijl en Eemsmond aandeelhouders werden van Groningen Seaports. Dankzij de structuur van Seaports is niet altijd duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is. Necker van Naem adviseert in het rapport deze structuur aan te passen en de rol en verantwoordelijkheden van zowel de provincie als gemeenten duidelijker vast te leggen.

Ook zou er te weinig oog zijn geweest voor de afweging tussen het zakelijk en publiek belang. De directie van Groningen Seaports bood volgens het onderzoek ook te veel ruimte voor speculatie met grondposities. Dit dreef de aankoopprijs van grond nodig op.

Groningen Seaports is blij met aanbevelingen

Cas König, CEO van Groningen Seaports, wijst erop dat in het onderzoek van vriendjespolitiek of handel met voorkennis niets is gebleken. In een reactie meldt de directie van Groningen Seaports blij te zijn met de aanbevelingen. Het gaat daarbij onder meer om het beter scheiden van de verschillende overheidsrollen binnen Groningen Searports. Ook adviseren de onderzoekers de nv Groningen Seaports de bevoegdheid te geven tot het doen van grondaankopen. Ook moet volgens de onderzoekers worden nagegaan hoe met minder controle effectiever controle kan worden uitgeoefend. König onderschrijft dit.

Ook is de CEO blij met de aanbeveling dat de gemeenteraden van de betrokken gemeenten Eemsdelta en Het Hogeland en Provinciale Staten van Groningen een duidelijker rol moeten krijgen. König wijst op het advies dat Deloitte onlangs uitbracht over de governance van Groningen Seaports, waarop de aanbeveling uit het onderzoeksrapport aansluit.

Het onderzoeksrapport is hier beschikbaar. De persconferentie waarop het rapport is gepresenteerd kan hier worden teruggekeken.

Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024 Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024
Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024

Wil jij dagelijkse updates?

Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!