Gartner: Geopolitieke uitdagingen bieden nieuwe kansen voor CIO

Door problemen op het gebied van technologiebeheer die voortkomen uit de politiek van verschillende landen wordt digitale geopolitiek in een hoog tempo een probleem dat de aandacht vereist van CIO's van multinationals. Geopolitieke risico's creëren echter ook nieuwe kansen voor CIO's.

Dit stellen analisten van Gartner. Eenenveertig procent van de raden van bestuur beschouwt geopolitieke machtsverschuivingen en turbulentie als een van de grootste risico's voor de prestaties, blijkt uit een onderzoek van Gartner. De marktonderzoeker voorspelt dat tegen 2026 70% van de multinationale ondernemingen de landen waarin ze actief zijn, zich zal aanpassen door middel van hedging om hun geopolitieke blootstelling te verminderen.

Een van de meest ontwrichtende trends

"Digitale geopolitiek is nu een van de meest ontwrichtende trends die CIO's moeten aanpakken, waarbij velen nu te maken hebben met handelsgeschillen, wetgeving afkomstig uit één land die van invloed is op wereldwijde activiteiten, en door de overheid opgelegde beperkingen op de aanschaf en het gebruik van digitale technologie", zegt Brian. Prentice, vice-president analist en Gartner Fellow. “Ze moeten kennismaken met deze nieuwe realiteit en zich voorbereiden op de impact ervan.”

Geopolitiek beschrijft de geografische invloeden op machtsverhoudingen in internationale betrekkingen. De resulterende concurrentie tussen naties speelt zich af op vele gebieden, waaronder economisch, militair en maatschappelijk. Vanwege het toenemende belang dat digitale technologie op elk van deze gebieden speelt, komt digitale geopolitiek naar voren als zijn eigen unieke impactcategorie.

Gartner zegt dat CIO's een cruciale rol moeten spelen bij het beoordelen van bedrijfsrisico's en, indien nodig, het opnieuw ontwerpen van digitale systemen. Ze zullen vier verschillende facetten van digitale geopolitiek moeten beheren of exploiteren (zie figuur 1).

Figuur 1. Vier facetten van digitale geopolitiek

Bron: Gartner (augustus 2022)

1. Bescherm digitale soevereiniteit

Digitale soevereiniteit wordt een primaire bron van complexe, dynamische en groeiende nalevingsverplichtingen voor multinationale ondernemingen. Overheden pakken het voornamelijk aan via hun wetgevende en regelgevende bevoegdheden, zoals privacywetten zoals de AVG, en wenden zich steeds meer tot extraterritoriale wetgeving. Bedrijven die te maken hebben met de burgers van een rechtsgebied zijn verplicht om de wetten ervan na te leven, ongeacht waar het bedrijf actief is of waar de burgers wonen.

CIO's moeten proactief betrokken zijn om ervoor te zorgen dat het bedrijfsmodel en de praktijken van de IT-organisatie de huidige wet- en regelgeving weerspiegelen. Het is hun rol om zich bewust te zijn van de juridische omgeving en aan andere leidinggevenden duidelijk te maken hoe de IT-organisatie naleving in de hele onderneming ondersteunt.

2. Bouw een lokale technologie-industrie op

De technologie-industrie is van groot belang voor openbare beleidsmakers over de hele wereld vanwege haar omvang, snelle groei, strategisch belang, belastinginkomsten, werkgelegenheidsmogelijkheden en het ontbreken van een vereiste voor een specifiek nationaal voordelen op het gebied van resources.

Veel nationale overheden investeren in de ontwikkeling van een technologiesector van eigen bodem. De VS proberen bijvoorbeeld de regionale onbalans in de wereldwijde chipproductie aan te pakken door middel van de Creating Helpful Incentives to Produce Semiconductors (CHIPS) for America Act, en de Digital Economy Strategy 2030 van de Australische regering omvat het bouwen van een dynamische en opkomende technologiesector als een belangrijke pijler.

Pogingen om een binnenlandse technologie-industrie op te zetten, bieden CIO's de mogelijkheid om proactief met overheden in contact te treden. Ze moeten specifieke initiatieven lokaliseren in landen die de beste integratie hebben tussen lokale expertise en toegang tot co-innovatiesteun van de overheid.

3. De noodzakelijke militaire capaciteit bereiken

De toenemende digitalisering van nationale militaire en veiligheidsoperaties beperkt de beschikbaarheid van sommige technologieën in verschillende landen, verwacht Gartner. Ondernemingen en CIO's worden beïnvloed door het opkomende gebied van cyberoorlogvoering, evenals de digitalisering van bestaande oorlogvoerings- en beveiligingstechnologieën.

CIO's kunnen niet langer rekenen op de beschikbaarheid van technologie die door de onderneming wordt gebruikt voor haar activiteiten in welk land dan ook. Zij krijgen waarschijnlijk te maken met beperkte en gemandateerde leveranciers. Om verstoringen tot een minimum te beperken, moeten ze een expertisecentrum voor leveranciers- en technologierisico's opzetten, gecharterd met een regelmatige beoordeling van de blootstelling van belangrijke leveranciers aan veranderende overheidsbeperkingen.

4. Directe controle uitoefenen over de governance van cyberspace

Nationale concurrentie om controle over het bestuur van cyberspace heeft naar verwachting ook gevolgen voor de activiteiten van multinationale ondernemingen. Terwijl digitale technologie zich door alle aspecten van de samenleving heen weeft, proberen naties ervoor te zorgen dat hun eigen technologieën hun kernwaarden en hun burgers weerspiegelen en ondersteunen. Overheden komen steeds vaker tot de conclusie dat ze een beschermde nationale digitale infrastructuur nodig hebben.

De machinaties van regeringen om controle over cyberspace-governance te krijgen, zijn buiten de invloed van CIO's maar wel van grote invloed op het vermogen van een bedrijf om internationaal te opereren. CIO's kunnen dit bevorderen het inzicht van het executive team in de internationale concurrentie voor controle over cyberspace en de gevolgen voor de activiteiten van hun onderneming door het leiden van een jaarlijkse briefing over de milieu-update van de cyberspace.

Gartner-klanten kunnen meer lezen in "What Forces Are Driving Digital Geopolitics and Where CIO's Should Focus" en "3 Critical Actions for Executives to Cope With Long-Term Impacts of Geopolitical Tensions.” Lees daarnaast meer over de belangrijkste leiderschapsprioriteiten voor CIO's in 2022 in het gratis Gartner e-boek 2022 Leadership Vision for Chief Information Officers.