De ministerraad stemt in met een voorstel van staatssecretaris Van Huffelen van Koninkrijksrelaties en Digitalisering voor een werkagenda voor een veilige, inclusieve en kansrijke digitale samenleving. Hierin is onder meer aandacht voor digitale vaardigheden, een Europees raamwerk voor ID-wallets, het bestrijden van desinformatie en een keurmerk voor algoritmes.
Het kabinet heeft in deze eerste werkagenda de thema’s ‘digitaal fundament’ en ‘digitale overheid’ uit de hoofdlijnenbrief van 8 maart jl. verder uitgewerkt en gespecificeerd. Daarmee is het de eerste stap in de concrete invulling van de ambities van het kabinet voor de digitale transitie van Nederland.
Van Huffelen: “Het is de hoogste tijd dat we als kabinet regie pakken op digitalisering. Als coördinerend bewindspersoon wil ik onze kenmerkende Nederlandse waarden als veiligheid, democratie, zelfbeschikking, privacy en transparantie veiligstellen. Daarom zet ik in deze agenda in op digitale vaardigheden, de id-wallet, het bestrijden van desinformatie en het reguleren van algoritmes.”
Het kabinet gaat digitale geletterdheid toevoegen aan het curriculum voor basis- en voortgezet onderwijs, zodat leerlingen al vroeg beschikken over voldoende vaardigheden om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die digitalisering biedt. Ook komt er in elke arbeidsmarktregio laagdrempelig scholingsaanbod voor omscholers en schoolverlaters om gevorderde digitale vaardigheden op bijv. kunstmatige intelligentie (AI) te leren.
Er wordt gebouwd aan een Europees raamwerk voor digitale kluizen (id-wallets) en er wordt een publieke voorbeeld wallet ontwikkeld. Het voorstel is om de afspraken over Europese id-wallets per 2025 werkend te krijgen. De staatssecretaris heeft voor Nederland een ambitieuzere deadline gesteld; zij wil een eerste proefversie van een publieke open source wallet in 2023 werkend hebben. In deze digitale kluis kun je bijvoorbeeld een rijbewijs, diploma of verzekeringsgegevens opslaan.
Het kabinet wil de verspreiding van desinformatie terugdringen. Dit gebeurt onder andere door de onlangs in werking getreden Digital Services Act. Het doel hiervan is om de online platformen te reguleren en consumentenbelangen online beter te beschermen. Daarnaast gaat het kabinet zelf (publieke) veilige alternatieven inzetten en stimuleren voor online platformen en diensten bij publieke instellingen.
Regie op je digitale leven betekent onder meer dat men erop kan vertrouwen dat digitale systemen, waaronder algoritmes, aan publieke waarden voldoen en dat men begrijpt hoe deze werken. Dit doen we door gebruik van algoritmes bij de overheid transparant te maken in een toegankelijk algoritmeregister. Op basis van de Europese AI Act worden bepaalde algoritmes verboden en verplichten we dat algoritmes met een hoog risico voor mensen een soort keurmerk (CE-markering) krijgen en worden geregistreerd in een Europese database. Ook gaat de overheid mensenrechtentoetsen op algoritmes uitvoeren.
Ook stelt het kabinet in de agenda vijf concrete doelen:
De werkagenda is opgesteld in nauw overleg met de medeoverheden en richtinggevend voor de digitale transitie en de digitalisering in de verschillende beleidsdomeinen van het Rijk.