Bijna vier op de tien webshops hanteert dark patterns

Bijna 40% van de webshops die door de Europese Commissie zijn onderzocht, blijken zogeheten 'dark patterns' te hanteren. Het gaat daarbij om features die bedoeld zijn om gebruikers te stimuleren tot een aankoop over te gaan.

In totaal zijn 399 webshops onderzocht. Hieruit blijkt dat 148 webshops dark patterns hanteren. Denk hierbij aan valse timers, webinterface die bedoeld zijn om aankopen, abonnementen of andere keuzes te stimuleren of verborgen informatie. De 148 sites hanteren minimaal een van deze drie 'dark patterns'.

Resultaten

Het onderzoekt toont aan dat van de onderzochte sites:

• 42 websites valse timers gebruiken met deadline voor de aanschaf voor producten.
• 54 websites klanten naar bepaalde keuzes doorverwijzen. Denk hierbij aan abonnementen of duurdere producten of leveringsopties. Zij hanteren hiervoor visuele trucs of specifiek taalgebruik.
• 70 websites verbergen belangrijke informatie of maken deze minder zichtbaar voor klanten. Denk hierbij aan informatie over leveringskosten, de samenstelling van producten of goedkopere opties. 23 websites verbergen informatie met als doel klanten te manipuleren tot het afsluiten van een abonnement.

Ook zijn de apps van 102 websites onderzocht. 27 hiervan bleken tenminste een van de drie geïdentificeerde dark patterns te gebruiken.

'Dit gedrag is duidelijk verkeerd'

Didier Reynders, commissaris voor Justitie: “Uit ons onderzoek blijkt dat bijna 40% van de websites voor online winkelen afhankelijk is van manipulatieve praktijken om de kwetsbaarheden van consumenten uit te buiten of om de tuin te leiden. Dit gedrag is duidelijk verkeerd en druist in tegen de bescherming van de consument. Vandaag hebben we al bindende instrumenten om dergelijke problemen aan te pakken en ik roep de nationale autoriteiten op om gebruik te maken van hun handhavingscapaciteiten om relevante maatregelen te nemen en deze praktijken te bestrijden. Tegelijkertijd herziet de Commissie alle consumentenwetgeving om ervoor te zorgen dat deze geschikt is voor het digitale tijdperk, onder meer om te beoordelen of dark patterns voldoende worden afgedekt.”

Nationale autoriteiten gaan contact opnemen met webshops waar dark patterns zijn aangetroffen met het verzoek hun websites aan te passen. Indien zij dit niet doen kan verdere actie worden ondernemen op basis van nationale procedures, meldt de Europese Commissie.

Meer informatie is hier beschikbaar.