Wouter Hoeffnagel - 09 februari 2023

Meer telefonische oplichting en minder meldingen over cybercrime

Security Data protection Identity protection Financieel

Misbruik van bedrijfsgegevens leidde afgelopen jaar tot meer schade dan voorheen. De schade komt uit op 12,5 miljoen euro, een stijging van ongeveer 20 procent ten opzichte van 2021. Ook is het aantal meldingen over telefonische oplichting met 18 procent gestegen. Tegelijkertijd is het aantal meldingen over cybercriminaliteit juist gehalveerd.

Dit blijkt uit cijfers van Fraudehelpdesk. In totaal ontving de Fraudehelpdesk in 2022 ongeveer 500.000 meldingen via het callcenter, de online meldformulieren en de geautomatiseerde valse-e-mailcheck. Daarbij werd in 7.661 gevallen ook financiële schade gemeld, met een totaal van ruim 43 miljoen euro.

Toename van telefonische oplichting zet door

De toename van telefonische benadering was al zichtbaar in 2021. Het afgelopen jaar kreeg Fraudehelpdesk ruim 18 procent meer meldingen over oplichting via de telefoon dan in 2021. Het betrof vooral meldingen over het Engelstalige bandje en het telefoontje namens de bank. In totaal ontving de organisatie over het Engelstalige bandje in het callcenter 9.997 meldingen. Met name Engelstaligen gingen mee in het verhaal van de oplichters en stonden in 136 gevallen gegevens of geld af. De gemelde financiële schade bedroeg ruim 1 miljoen (1.176.735,-) euro.

Bij het telefoontje namens de bank zijn in 2022 enkele nieuwe aspecten zichtbaar. Voorafgaand aan de telefoontjes werden het afgelopen jaar regelmatig phishingmails verstuurd. Als de ontvangers van die e-mails daarop waren ingegaan, ontvingen zij al snel het telefoontje van de ‘bankmedewerker’. Die had zogenaamd gezien dat iemand in een phishingmail was getrapt. Naast het bekende verzoek om geld over te boeken naar een zogenaamde veilige rekening, werd soms gevraagd om een aankoop te doen van giftcards. Ook verschaften oplichters zich via software toegang tot de computer van slachtoffers om zelf het geld over te boeken.

Op bezoek bij slachtoffers thuis

Verder kwamen zij zelfs thuis bij slachtoffers om bankpasjes en de bijbehorende codes mee te nemen om vervolgens geld te pinnen van de rekening van de slachtoffers. Omdat zogenaamd de laptops en telefoons van het slachtoffer besmet zouden zijn met een virus, werden die eveneens meegevraagd. Ook kwam het voor dat de nep-bankmedewerker vroeg of er waardevolle sieraden in huis waren. Zij beschikten namelijk zogenaamd over informatie dat er veel ingebroken werd in de buurt, en boden daarom aan de sieraden mee te nemen om in een bankkluis te doen. In totaal ontvingen wij van deze fraudevorm vorig jaar 1.309 meldingen, onder wie 229 (financieel) gedupeerden die samen € 3.343.348 verloren.

Deze fraudevorm is medeverantwoordelijk voor de toename in de categorie Misbruik van bedrijfsgegevens, evenals CEO-fraude en Factuurfraude.

Aantal meldingen van cybercrime is gehalveerd

Opvallend was verder dat het aantal meldingen van cybercrime (waaronder phishing, malware en helpdeskfraude) is gehalveerd: van 9.933 meldingen in 2021 naar 4.471 in 2022. Wel was daarbinnen een lichte stijging te zien in het aantal meldingen van hacking (van 602 in 2021 naar 827 in 2022).

Door de 1,5 miljoen website-bezoekers in 2022 werd de informatie over telefonische oplichting door middel van een Engelstalig bandje het meest intensief geraadpleegd (ongeveer 150.000 keer).