Eurocommissaris Johansson en minister Bruins Slot winnaars van Big Brother Award

De grootste privacyschenders van 2022 zijn deze week bekendgemaakt tijdens de uitreiking van de Big Brother Awards in Amsterdam. Uit vier genomineerden kozen het publiek en een panel van experts respectievelijk.

Eurocommissaris Johansson en minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken winnen de Big Brother Awards, die worden uitgereikt aan de grootste privacyschenders van 2022. Een anonieme klokkenluider die werkzaam is bij een gemeente wint de Felipe Rodriquez Award. Deze award is door Transparancy International-directeur Lousewies van der Laan namens de klokkenluider in ontvangst genomen.

Uit vier genomineerden kozen het publiek en een panel van experts de winnaars. De jury van de expertprijs was eenduidig in haar oordeel: "Hoewel alle nominaties op zichzelf zeer ernstige privacyschendingen –of plannen daartoe– behelzen, is er één die er bovenuit steekt vanwege de fundamentele problemen die zij blootlegt." Het juryrapport vervolgt: "De Minister van Binnenlandse Zaken Hanke Bruins Slot is uitgeroepen tot de winnaar van de Big Brother Awards Expertprijs wegens het faciliteren van de grenzeloze datahonger van de geheime diensten en het afbreken van het toezicht op diezelfde diensten."

In tegenstelling tot haar voorgangers, die om soortgelijke redenen de afgelopen jaren in de prijzen vielen, was de minister niet bij de uitreiking aanwezig om de prijs in ontvangst te nemen. Bits of Freedom geeft aan met de minister een ander moment te hebben gevonden later deze week waarop de minister in de gelegenheid is een reactie te geven.

Eurocommisaris voor Binnenlandse Zaken

Voor het eerst een Nederlandse Big Brother Award naar Brussel. Eurocommissaris Ylva Johansson mocht de publieksprijs in ontvangst nemen vanwege haar beoogde voorstel om techbedrijven mee te laten kijken op alle telefoons in de EU in de strijd tegen kindermisbruik. De burgerrechtenorganisatie noemt het 'misschien wel de grootste bedreiging voor vertrouwelijke communicatie op het internet op dit moment'. En het publiek was het met haar eens, want Johansson won de award in een nek-aan-nekrace. Johansson nam de award digitaal in ontvangst. Haar speech is op bigbrotherawards.nl terug te kijken.

In 2022 openbaarde klokkenluider Erik - die anoniem blijft - ernstige, fundamentele problemen met de naleving van privacywetgeving door Nederlandse gemeenten. Dit deed hij vanwege het grote maatschappelijke belang en ondanks zijn geheimhoudingsplicht en de risico's die dit voor hem zouden leveren. Dat maakt Erik een echte privacyrebel en de welverdiende winnaar van de Felipe Rodriquez Award 2022. Tegelijkertijd constateert de organisatie dat wetgeving en maatregelen die klokkenluiders zouden moeten beschermen nog vaak ontoereikend zijn. De organisatie roept de politiek samen met Transparancy International op om nu echt werk te maken van het beschermen van klokkenluiders.

De onderbouwing van de jury is beschikbaar in dit rapport.