Oproep aan bestuurders en directieleden: “met de benen op tafel en het hoofd in de Cloud”

Voor veel bestuurders en directieleden met een aandachtsgebied buiten de IT, is de “Cloud” een vaag en onduidelijk begrip. Het wordt tijd dat deze belangrijke toplaag binnen het bedrijfsleven de “Cloud” op waarde weet te schatten en anticipeert op de mogelijkheden ervan. Maar zich ook realiseert dat er grenzen zijn.

Cloud is niets nieuws. Het is ‘gewoon’ IT. Het is IT zoals we dat ook al tien, twintig, dertig en veertig jaar geleden hadden. Het gaat om IT die bedrijfsprocessen ondersteunt. De “Cloud” is echter een nieuw paradigma, een nieuwe zienswijze, die bedrijven de mogelijkheid geeft in hoge mate te focussen op de klanten en kernwaarden van het bedrijf. Door de “Cloud” verdwijnt IT naar de achtergrond terwijl de businessprocessen optimaal erdoor worden ondersteund.

Wat is de “Cloud” precies? Het is de ultieme IT infrastructuur voor een bedrijf in de meest brede zin van het woord. De technische infrastructuur, IT platformen en applicaties worden niet langer door de eigen organisatie verzorgt en ook niet door kleine lokale outsourcepartijen maar door grote robuuste en innovatieve wereldspelers zoals Microsoft, Google, Amazon en Oracle.  Deze bedrijven zijn in staat om IT faciliteiten te leveren waarbij functionaliteit, continuïteit, stabiliteit en security op een niveau worden aangeboden die als individueel bedrijf meestal onhaalbaar en vooral onbetaalbaar zouden zijn.  Zie het als de stroom die grote energiebedrijven aan ons allen leveren. Het is niet nodig om die stroom zelf op te wekken. Dat kan beter, veiliger, betrouwbaarder en goedkoper door grote gespecialiseerde bedrijven met een bedrijfszekerheid die individueel onmogelijk is. En overstappen naar een andere energieleverancier kan probleemloos. Enorme voordelen die de Cloud ons ook biedt. Tenminste als je de juiste leveranciers kiest en de juiste contracten afsluit. Wanneer je de “Cloud” gaat gebruiken, doe het dan op een manier dat je wendbaar en flexibel bent en blijft. Dat kan tegenwoordig allemaal.

Hoe ziet de toekomst er “in de Cloud” precies uit? Dat laat zich aardig voorspellen. Vrijwel alle bedrijven zullen hun IT naar de Cloud verschuiven. En niet zomaar een Cloud, maar vooral de “Public Cloud” die door meerdere Cloud providers zal worden aangeboden en geleverd. Wat blijft er nog over van de IT binnen de bedrijven zelf? Dat zal absoluut een andere vorm krijgen. Drie aspecten zullen steeds meer op de voorgrond treden. Allereerst het ontwikkelen en aanbieden van functionaliteit waarmee primaire bedrijfsprocessen worden ondersteund en uitgevoerd. Daar moet en kan een bedrijf onderscheidend zijn en blijven. De rol van data en “Apps” zullen daar alles bepalend zijn. Ten tweede “connectiviteit”. Zonder aansluiting op Internet en de Cloud zal alles stil staan. Ook op dit punt vindt er een revolutie plaats. Fysieke bekabeling zal verdwijnen en verschuiven naar draadloos waardoor men overal, op ieder moment en op elk device aan de slag kan. Het waarborgen dat medewerkers en klanten altijd en overal toegang (connectiviteit) hebben tot de data en de applicaties zal speerpunt worden. Het derde aspect zal echter de grootste uitdaging zijn in de nieuwe wereld. Dat betreft de Business Continuïteit.

Stel dat er een enorme storing rond Internet optreedt. Of dat een wereldwijde Cloudprovider er voor een dag uitligt. Of dat door een grote Cyberaanval normale connectiviteit dagenlang niet meer mogelijk is. Wat is er in die situaties essentieel en nodig om de dienstverlening in stand te houden of om überhaupt te overleven? Dat zal niet voor ieder bedrijf hetzelfde zijn. Kan een chirurg in een ziekenhuis nog werken als hij niet langer bij de CT-scans kan die in de Cloud zijn opgeslagen? Kan een luchtvaartmaatschappij nog vliegen als er geen actuele vluchtplannen kunnen worden gemaakt op het systeem dat bij een grote Cloudprovider draait? De antwoorden zijn niet evident. Een vergelijking met energieleveranciers is hier verhelderend. Stel dat de stroom uitvalt. Wat is er dan nodig om de dienstverlening in stand te houden of om te overleven? Voor een ziekenhuis zal dat een generator zijn zodat er lokaal stroom kan worden opgewekt om de primaire functies te kunnen voortzetten. Voor een restaurant zouden dat olielampen, kaarsen en een gasfornuis kunnen zijn. Wat nu als er grote calamiteiten optreden in de Cloud? Als er een Cloudprovider down gaat zullen sommige bedrijven gebaat zijn met een tweede Cloudprovider waarop men geruisloos overschakelt. Als het Internet eruit ligt, bijvoorbeeld door een enorme verstoring op de aansluitpunten naar Internet en de Cloud dan heeft men wellicht regionaal of lokaal (“on premises”) voorzieningen nodig. Is dat een eigen datacenter waarin alle primaire systemen tijdelijk kunnen draaien? Of is dat zinloos omdat medewerkers en klanten alleen toegang hebben tot de data en systemen via Internet en hetzelfde aansluitpunt? Of kunnen de bedrijfsprocessen uiteindelijk toch niet worden herstelt omdat partijen in de procesketen door de verstoring wegvallen omdat die volledig afhankelijk zijn van hun data en systemen in de Cloud en geen voorzieningen hebben getroffen om een dergelijke calamiteit op te vangen? Nu veel bedrijven nog vooral een ‘eigen’ datacentrum hebben (vaak niet meer “on premises” maar op colocaties bij grote datacenter leveranciers zoals Equinix en Terremark) is het belangrijk de consequenties van de beweging naar de Cloud goed te doordenken omdat goede keuzes ten aanzien van functionaliteit, connectiviteit en business continuïteit het verschil zullen maken op lange termijn.

Alle bestuurders en directieleden die de lange termijn continuïteit van het bedrijf voor ogen hebben doen er daarom goed aan zich nu te verdiepen in de mogelijkheden van de Cloud en de inrichting van de IT op korte en lange termijn. Met Cloud gaat een enorme wereld van mogelijkheden open maar zonder een goede inrichting en gebruik ervan binnen de businessprocessen van een bedrijf zal het in plaats van een geweldig voordeel op cruciale momenten vooral juist een achilleshiel zijn waardoor het voortbestaan van het bedrijf zelf kan worden bedreigd. Het is geen vraagstuk of we wel of niet naar de Cloud gaan. Dat gaan we allemaal. De vraag is echter hoe en in welke vorm. Het is geen technisch vraagstuk maar vooral een strategisch, tactisch en operationeel vraagstuk waar iedere bestuurder en directielid over zal moeten nadenken. Dus is vooral een zaak van “benen op tafel en het hoofd in de Cloud”.

Door: Lex Deetman, Director Bauhaus ArtITech BV