Van digitale transformatie naar energietransitie

‘Opa, vertel eens over het Internet’

Het moet rond 1995 zijn geweest dat ik als verse verkoper bij Cisco luisterde naar een speech van John Chambers. Het was in de tijd dat het hele wereldwijde Cisco salesteam nog in één zaal paste en John Chambers vertelde over zijn passie en visie: “everything over the internet, the internet will change the way we live, work and play”. We keken elkaar aan en dachten waarschijnlijk allemaal hetzelfde zonder het uit te spreken, hoe dan? Telefonie en video over een netwerk dat geen bandbreedte en looptijd garantie kan geven, het is IP hoor. 

Een paar jaar later was ik bij Cisco Nederland verantwoordelijk voor de uitrol van Cisco’s Voice en Video over IP strategie. Vandaag de dag en bijna 25 jaar later blijkt John Chambers’ presentatie spot on en weten we niet beter dan dat al onze communicatie over het internet loopt. We appen, streamen, bellen, vloggen bloggen, vergaren nieuws en doen busines met behulp van het internet, de getallen over zetabyte verkeer spreken voor zich. De economie is digitaal geworden en het internet een onmisbare infrastructuur. De groei zal zich voorlopig niet laten temmen. Door onze digitale honger maar in het bijzonder door nieuwe innovaties zoals smart cities, artificial intelligence, self routing/driving systems. 

Het internet is een bijzondere infrastructuur ten opzichte van de traditionele systemen. Het is een commodity waarbij we niet alleen verwachten dat het er altijd is om met elkaar te kunnen communiceren maar ook dat het internet alles wat we maar kunnen digitaliseren, voor ons kan opslaan. Via het internet kunnen we nu berekeningen doen die we vroeger op ons eigen PC’s deden. Alle programma’s en applicaties staan online, van onze office applicaties tot en met de computer games die we in onze vrije tijd spelen en de films die we gezellig op de bank kijken. 

Datacenters als digitaal fundament

Rekenkracht, opslag, communicatie, het zijn zaken die we van het internet verwachten te leveren en het zal niemand verbazen dat dit ergens moet worden gedaan. Datacenters spelen hierin een cruciale rol, alles wat online beschikbaar is, staat opgeslagen in datacenters. Grote, zeer specifiek ontworpen gebouwen met een enorme hoeveelheid rekenkracht in de vorm van honderden rijen computers om onze digitale honger te stillen. Gebouwen met computers die tot wel tien keer efficiënter omgaan met de noodzakelijke energie dan de PC onder het bureau of de servers in de kelder van een bedrijf. Gebouwen die er ook voor zorgen dat deze digitale informatie veilig en continu beschikbaar is. Een industrie die voor vele duizenden banen zorgt in Nederland en indirect nog eens voor vele tienduizenden aan werkgelegenheid in de Nederlandse digitale economie. Met recht, naast Schiphol en de haven van Rotterdam, de derde mainport van Nederland: The Digital Gateway to Europe.

De datacenter industrie is een industrie die streeft naar het gebruik van 100% groene energie voor het primaire bedrijfsproces, rekenkracht, opslag en communicatie en waarbij dit proces geen directe CO2-uitstoot genereert. Een industrie waarbij een groot deel, tot 90%, van de elektrische energie weer kan worden hergebruikt in de vorm van warmte energie zonder dat die ook maar enig effect heeft op het primaire bedrijfsproces. 

Kansen rond de digitale transformatie en de energietransitie 

De digitale transitie gaat in volle vaart door terwijl wij met z’n allen ons hoofd breken over een andere transitie, de energietransitie en het Klimaat Akkoord waarbij het warmte vraagstuk, van het gas af, voor huishoudens en bedrijven de gemoederen bezig houdt. Een zoemende warmtepomp op iedere gevel, biogas gestookte verwarming systemen die misschien toch niet zo duurzaam zijn als we hoopten, en wat gaat het worden met waterstof?

Als datacenter industrie kunnen we nu niet heel Nederland verwarmen, maar vraag mij dit nog eens over 10 jaar. Wel kunnen we nu een hele serieuze bijdrage leveren. Goed geïsoleerde huizen hebben geen gloeiend water meer door de verwarmingsbuizen lopen en nieuwbouw heeft maar een hele kleine warmtebehoefte. Datacenters leveren een constante en betrouwbare warmte energie in de vorm van warm water wat uitstekend gebruikt kan worden als warmtebron voor warmtenetten. Het afgekoelde water dat hiervoor weer retour komt levert zelfs nog efficiëntere koeling op voor al die computers. Met de juiste ondersteuning van de overheid kan de datacenter industrie niet alleen onze positie in Nederland als digitale koploper versterken, maar kunnen we Nederland ook in de energietransitie helpen en het Klimaat Akkoord helpen realiseren.

Ik vraag me af of John Chambers dat ook bedoelde met zijn opmerking “the internet is going to change the way we work, live and play”. Het is een briljante man en hij zag dit natuurlijk al lang aankomen maar dacht waarschijnlijk dat de wereld daar destijds nog niet klaar voor was.

Auteur: Erik Barentsen (foto), Senior Policy Officer bij DDA