Samenwerken aan duurzame groei

De datacentersector spant zich al jaren in om de duurzaamheid te verbeteren. Investeringen in energiezuinigere technologie en het uitwisselen van restwarmte met gebouwen in de omgeving zijn voorbeelden die in de praktijk al veel gebeuren. Ook de overstap op groene waterstof als energiebron biedt mogelijkheden. In eerste instantie wordt deze techniek ingezet voor noodstroomvoorzieningen, maar in de toekomst wellicht ook voor de reguliere stroomvoorziening op geschikte locaties. Die inspanningen hebben succes, want ondanks de sterk toegenomen vraag naar digitale diensten is het relatieve energieverbruik van datacenters wereldwijd de afgelopen tien jaar gelijk gebleven: ongeveer 1 procent totale energieverbruik (bron: het Internationaal Energie Agentschap - IEA). In Nederland is dit zelfs slechts 0,38 procent, volgens het CBS.

IT in datacenters is duurzamer dan individuele omgevingen
Het is daarbij goed om te beseffen dat de concentratie van computercapaciteit in datacentra op zich al een positief effect heeft op het totale energieverbruik. Meerdere bedrijven en organisaties maken daar gezamenlijk gebruik van innovatieve, energiezuinige faciliteiten voor bijvoorbeeld koeling en noodstroom, die voor individuele organisaties simpelweg niet te realiseren zijn. Ook kunnen ze op deze manier deelnemen aan restwarmteprojecten en andere duurzaamheidsinitiatieven. Dit betekent dat datacenters, zeker regionale datacenters in de nabijheid, zo indirect kunnen bijdragen aan het realiseren behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen van organisaties, die daar soms mee worstelen. Het is goed om te zien dat bedrijven die bezig zijn met hun digitale transformatie ook actief vragen naar de duurzaamheid als ze in gesprek gaan met datacenters. Ze willen weten wat de plannen zijn en welke besparingen er gerealiseerd kunnen worden. Andersom is het ook juist de datacentersector zelf die helpt om het duurzaamheidsbewustzijn bij bedrijven te vergroten, door te laten zien wat er mogelijk is en wat dit kan opleveren.

De rol van het ecosysteem
Betekent dit dat de sector nu al het mogelijke heeft gedaan en achterover kan gaan zitten? Nee, er moet meer gebeuren en gelukkig zijn er ook nog veel mogelijkheden om onze digitale infrastructuur verder te verduurzamen. Daarvoor moeten we verder kijken dan de ‘directe’ duurzaamheidsverbeteringen, zoals efficiëntere koelapparatuur. De volgende stap is om duurzaamheid tot een verantwoordelijkheid van de gehele keten te maken en gezamenlijk verdere stappen te nemen. Dan hebben we het complete ecosysteem van partners, leveranciers, klanten, etc. Dat begint met meer inzicht, niet alleen in het daadwerkelijke energieverbruik, maar ook in de vele andere factoren die een rol spelen bij duurzaamheid. Van waterverbruik en het gebruik van zeldzame grondstoffen tot het verpakkingsmaterialen en aantal gereden kilometers dat technisch specialisten afleggen van een naar datacenters. Meten is weten, dus eerst moeten we al deze aspecten in kaart brengen en op basis daarvan kijken waar verbeteringsslagen mogelijk zijn. Dan kan je komen tot datagedreven beslissingen, in plaats van beslissingen op basis van aannames.

Meer aandacht voor de economische voordelen van duurzaamheid
Natuurlijk kan je van alles doen op nationaal niveau, maar een meersporenbeleid – zowel nationaal als Europees – is veel effectiever en zinvoller. Duurzaamheid wordt in verschillende landen verschillend aangevlogen. In Duitsland wordt duurzaamheid vooral vanuit de overheid actief aangestuurd richting de industrie, terwijl we in Nederland veelal gaan voor publiek/private samenwerking. Dat is misschien niet altijd de snelste weg, maar zorgt uiteindelijk wel voor een brede acceptatie. Ook hier speelt de vraag naar data: overheden willen duurzaamheid stimuleren, maar hebben ze inzicht nodig om daarvoor duidelijk en effectief beleid te kunnen formuleren.

Er liggen zeker ook kansen voor het bedrijfsleven om van duurzaamheid niet alleen een ‘maatschappelijk verantwoorde missie’ te maken, maar daar ook daadwerkelijk zakelijk voordeel uit te halen. Zeker gezien de ongekende stijgingen van de energiekosten waar bedrijven nu mee te maken hebben, kan duurzaamheid een positieve impact hebben op de bottomline. De IT-sector kan hierin een rol spelen, door aan te tonen dat duurzaamheid niet alleen ecologisch belangrijk is, maar ook economische waarde en een concurrentievoordeel kan opleveren. Daar ligt nu dan ook de uitdaging, om die economische mogelijkheden en voordelen van duurzaamheid inzichtelijk en concreet te maken. Dan kunnen we samenwerken aan duurzame groei.

Door: Jarno Bloem (foto), COO NorthC Datacenters, en Daan Terpstra, Executive Chairman, Sustainable Digital Infrastructure Alliance (SDIA)