Hans Hendrikx, Uniserver: ‘Nederlandse cloud-sector heeft overheid en zorg veel te bieden’

Hans Hendrikx, Uniserver.

Uniserver is een ‘household name’ in de IT-sector, met name bij ISV’s en de service providers, schetst Hendrikx. Daarbuiten echter niet. “We hebben een indirect model en daar houden we aan vast, maar we willen onze bekendheid in de markt voor eindgebruikers wel vergroten. Daarbij ligt de focus op de sectoren overheid en gezondheidszorg, waar we veel groeipotentie zien. Er gebeurt nog veel on premise en vaak moeten organisaties uit deze sectoren nog aan hun cloudreis beginnen.”

Hendrikx benadrukt dat de cloud-diensten van Uniserver een wezenlijk onderdeel vormen van de oplossingen die overheids- en zorgorganisaties wel kennen. Bij het noemen van de naam Uniserver gaat echter meestal geen lichtje branden. “Als ik dan wat bekende voorbeelden noem van platforms en applicaties die op onze cloud-servers draaien of gedraaid hebben, gaat het licht alsnog branden. Heel bekend is de Corona Check app, waar heel veel Nederlanders gebruik van hebben gemaakt.”

Pull-effect realiseren

Door de naamsbekendheid te vergroten, wil Uniserver een ‘pull’- effect realiseren, waarbij organisaties zelf gaan vragen of Uniserver onderdeel van een oplossing is. Een belangrijke manier om dit te realiseren, is de nadruk op cloud-soevereiniteit. “Heb je geen soevereine cloud, ben je dan als overheidsinstelling of zorgaanbieder wel veilig genoeg met je data? Dat is momenteel een hot topic en Uniserver kan hier bij uitstek een rol in spelen.”

Die rol geldt overigens voor veel Nederlandse cloud-aanbieders, verenigd in de Dutch Cloud Community (DCC). Private cloud – een alternatief voor ‘zelf doen’ en publieke cloud – was twee jaar geleden nog een krimpmarkt, al werd Uniservers deel van de koek groter, onder meer door een reeks platformovernames bij ISV’s en MSP’s die hun cloud niet langer zelf wilde beheren. Maar de groeiende focus op cloud-soevereiniteit helpt volgens Hendrikx nu ook bij een groei van de markt voor private cloud als geheel. Vooral versus publieke cloud-aanbieders – toch vooral Amerikaanse partijen zoals AWS, Azure, IBM en Google.

“Als bestuurder van brancheorganisatie Dutch Cloud Community probeer ik het onderwerp soevereiniteit dan ook onder de aandacht te brengen van eindgebruikers. We werken in dit kader onder meer aan een position paper van de DCC om onze visie op cloud-soevereiniteit te geven. Daarmee willen we ook bijdragen aan de overheidsvisie hierop en de dialoog met de overheid aangaan om de eigen Nederlandse Cloud sector ook toegankelijker te maken voor overheidsopdrachten.”

Complex onderwerp

Hoe ziet die bijdrage eruit? Hendrikx licht toe: “Staatssecretaris Szabo van digitalisering wil nog in de eerste jaarhelft de visie van de Rijksoverheid op cloud-gebruik herijken en presenteren aan de Tweede Kamer. Mede ook naar aanleiding van het recent gepubliceerde onderzoeksrapport van de Algemene Rekenkamer. Maar het is een vrij complex onderwerp. Je kunt wel ‘soevereine cloud is belangrijk’ roepen, maar wat betekent het nou precies? Hoe definieer je het begrip, hoe hanteer je het en hoe verwerk je het in beleid en in aanbestedingen? Wij willen als Nederlandse sector de overheid handvatten hiervoor aanreiken en de dialoog zoeken.”

Daarbij moet de Nederlandse cloudsector van ver komen, erkent Hendrikx. “Helaas moeten we als DCC constateren dat Nederlandse aanbieders van (soevereine) cloud bij sectoren als overheid en zorg nog beperkt bekend zijn. Terwijl zeker de overheid bij uitstek een voorbeeldfunctie heeft als het gaat om het gebruik van soevereine cloud.” Daarnaast levert meer gebruik van Nederlandse cloud-aanbieders door overheden ook meer belastinginkomsten op en meer werkgelegenheid in de Nederlandse IT-sector op, zo houden we vitale kennis ook in de BV Nederland, schetst Hendrikx.

“Vaak krijgen we van inkopers vanuit de overheid te horen dat men het niet mogelijk vindt om met al die kleinere Nederlandse cloud-aanbieders in zee te gaan. Het is in mijn optiek echter niet rechtvaardig wanneer men wel mantelovereenkomsten met partijen zoals Microsoft en AWS sluit zonder deze aan te besteden. Een alternatief zou zijn dat bijvoorbeeld de DCC een Cloud keurmerk introduceert waarbij Nederlandse Cloudaanbieders aan een minimaal set van juridische en technische kwalificaties voldoen, zodat inkoopbureaus van de overheid ook met Nederlandse cloud-aanbieders mantelovereenkomsten kan sluiten.”

En bovendien, al zijn er geen echte Europese hyperscalers die kunnen concurreren met de Amerikaanse tegenhangers, er zijn in Nederland echt wel aanbieders van private cloud met voldoende omvang om veel overheids- en zorginstanties te kunnen bedienen. Daarbij is Uniserver met voorsprong de grootste aanbieder.

Harder roepen

“Alleen roepen we nog te weinig dat Nederlandse partijen vaak een goed of zelfs beter alternatief zijn voor Amerikaanse hyperscalers. En niet alleen als het gaat om soevereiniteit, al speelt dat natuurlijk wel een grote rol. Want wij vallen exclusief onder EU-recht als het gaat om databescherming – belangrijk als je wilt voldoen aan wetgeving zoals de AVG.”

Ook staren organisaties zich volgens Hendrikx wel eens blind op het grote aantal services die Amerikaanse hyperscalers bieden. Zo heeft Azure iets van 3.000 services. De vraag is echter hoeveel van die services je daadwerkelijk gebruikt, terwijl je er wel voor betaalt.

Onder de streep, weet Hendrikx uit ervaring, blijkt Uniserver regelmatig goedkoper zijn dan Amerikaanse hyperscalers. “Dat kan wanneer je niet probeert om 3.000 services te bieden, maar een beperkter aantal waarmee je voor de meeste partijen het merendeel afdekt van wat ze aan functies in een cloud nodig hebben. Bovendien hebben we minder overhead. Zaken waar vaak niet bij stilgestaan wordt. En we gaan echt wel mee met nieuwe ontwikkelingen. Zo hebben we onlangs een Private AI-dienst gelanceerd, Fuse AI, waarbij wij een laagdrempelig AI platform bieden om snel met AI aan de slag te gaan met een 100% garantie op je eigen data eigenaarschap van zowel de data die je in het AI of LLM model stopt als de uitkomsten die je ermee genereert.”

Realiseren datasoevereiniteit

Samenvattend: Hendrikx ziet graag een overheid die meer gebruik maakt van wat Nederlandse cloudaanbieders in hun mars hebben. Dit maakt het realiseren van de door diezelfde overheid zo belangrijk genoemde datasoevereiniteit mogelijk. Het versterkt de Nederlandse IT-sector en het vermindert tegelijkertijd de groeiende afhankelijkheid van een beperkt aantal Amerikaanse tech-reuzen.

“Nederland kent geen echte industriepolitiek die je in landen zoals Frankrijk en Duitsland wel ziet, waarbij de eigen sectoren gestimuleerd en gesteund worden. Dat zou gerust hier ook mogen. Geen oneigenlijke staatsteun, nee, gewoon gebruik maken van de kracht van de nationale cloudsector.”

Alleen: onbekend maakt nu nog onbemind. Dat is waar we als Uniserver verandering in willen brengen, ook als lid van de DCC. “Het wordt tijd dat we onszelf wat meer profileren. Bijvoorbeeld met de position paper die we binnenkort willen aanbieden aan de Kamer en staatssecretaris. Want we kunnen wel klagen dat men ons niet kent, maar daar hebben we zelf ook een rol in te spelen.”

Kortom: de Nederlandse cloud-sector heeft genoeg te bieden, en zal de komende tijd ook niet schromen om dat met steeds luidere trom te verkondigen. Goed voor een sterkere Nederlandse cloud-sector, minder afhankelijkheid van buitenlandse tech-reuzen en de gewenste mate van soevereiniteit voor sectoren zoals de zorg en overheid, waar het belang hiervan bij uitstek groot is.