Tips om weerbaarheid kinderen tegen cybercrime te vergroten

Kinderen brengen momenteel extra veel tijd online door. Dat brengt risico’s met zich mee. Cybercriminelen maken namelijk geen onderscheid op basis van leeftijd. Om ouders en leraren te helpen om de online veiligheid van kinderen te verhogen zet WatchGuard Technologies een aantal praktische tips op een rij.

Nu de scholen voorlopig dicht zijn, speelt het leven van kinderen zich voor een belangrijk deel online af. Lesstof wordt in veel gevallen via internet aangeboden. Ook zijn ouders vaak huiverig om hun kinderen buiten te laten spelen. “Het internet biedt een schat aan educatieve informatie en vermaak, wat natuurlijk zeer welkom is in deze periode”, zegt Maria Pinto (foto) van WatchGuard. “Maar het kan ook een gevaarlijke plek zijn voor kinderen. Zeker als ze niet weten hoe ze gevaar moeten herkennen.”

“Ik begrijp dat ouders en leraren het momenteel al druk genoeg hebben”, vervolgt Pinto. “Maar in korte tijd kun je bij kinderen in ieder geval een goede basis leggen voor veilig gedrag op internet.” WatchGuard geeft hiervoor 6 tips:

1. Geef uitleg over cybercriminaliteit

Zeker jonge kinderen hebben maar een beperkt begrip van cybercriminaliteit. Maar je kunt ze wel in algemene zin vertellen dat er ook risico’s aan internet verbonden zijn. Leg bijvoorbeeld uit dat er op internet dieven zijn die geld of bezittingen proberen te stelen, net als in de echte wereld. Probeer het wel luchtig te houden, zodat het kind niet bang wordt.

Bij oudere kinderen kun je overigens ook best een aantal vormen van cybercriminaliteit bespreken. Denk hierbij aan ransomware (schadelijke software die bestanden versleutelt en vervolgens om losgeld vraagt) en phishingmails (e-mails waarin onder valse voorwendselen wordt ‘gehengeld’ naar inloggegevens en andere gevoelige informatie).

Kan het kind al een aardig woordje Engels? Voor hen heeft WatchGuard een speciaal Cyber Warrior-boekje gemaakt met puzzels en andere leuke opdrachten.

2. Gebruik sterke en unieke wachtwoorden

Van games en sociale media tot e-mail: ook kinderen maken veel gebruik van wachtwoorden. Het is daarom goed om het belang van sterke wachtwoorden te benadrukken. Niet te kort dus, en met genoeg variatie in bijvoorbeeld cijfers en bijzondere tekens. Waarschuw ook voor hergebruik van hetzelfde wachtwoord en leg uit waarom dit riskant is. Met een gestolen gebruikersnaam en wachtwoord heeft een aanvaller namelijk toegang tot alle diensten waar je deze gegevens gebruikt.

3. Deel geen persoonlijke gegevens met vreemden

Leg kinderen uit dat mensen zich op internet als iemand anders kunnen voordoen. Daarom is het belangrijk om niet zomaar foto’s, video’s en persoonlijke gegevens uit te wisselen. Een goede vuistregel is: zou je dit ook op straat aan een vreemde laten zien of vertellen? Is het antwoord nee, dan is dat ook online geen goed idee.

4. Geen bijlages openen of op links in e-mails klikken

Veel schadelijke software komt binnen via e-mail of andere digitale berichten. Ook het ontfutselen van gegevens (phishing) verloopt meestal via e-mail. Adviseer kinderen om geen bijlages te openen en niet op links te klikken als ze de afzender niet persoonlijk kennen. Een bekend securityadvies waar ze nog hun hele leven profijt van hebben.

5. Altijd een volwassene erbij roepen als je twijfelt

Je kunt van een kind natuurlijk niet verwachten dat het altijd zelfstandig de veilige keuze maakt. Een belangrijke ‘regel’ is dan ook: vraag hulp aan een volwassene als je ergens over twijfelt. Dat kan een vreemd verzoek van een online vriendje zijn, maar ook een foutmelding of een verdachte e-mail. Het is beter om het een keer te veel te vragen!

Kinderen kunnen zich ook schamen als een computer, tablet of smartphone het niet meer goed doet. Misschien denken ze wel dat zij iets verkeerd hebben gedaan en verzwijgen ze het daarom. Leg uit dat je nooit boos zal worden als zoiets gebeurt, zolang het kind maar eerlijk is. Dan kunnen jullie samen naar een oplossing zoeken.

6. Monitor het online gedrag van het kind

Vertrouwen is goed, maar houd toch ook een vinger aan de pols. Kijk af en toe hoe de omgangsvormen in de appgroepen zijn, of er bijvoorbeeld sprake is van online pesten en of er contact is met onbekende personen. Bespreek ook met het kind wat je aantreft. Controleer daarnaast regelmatig of de apparaten van de kinderen nog up-to-date zijn.

Een ander aandachtspunt is online gaming en de kosten die daarmee gemoeid zijn. Als ouder kun je bijvoorbeeld de aankoopgeschiedenis in de appstore bekijken om te achterhalen of het kind nog opvallende aankopen heeft gedaan – en dit eventueel terugdraaien.

Kinderen weerbaar maken

Volgens Pinto is het los van de huidige situatie verstandig om kinderen te informeren over cybercriminaliteit. “Niet alleen verklein je de kans dat ze zelf slachtoffer worden, maar je maakt ook duidelijk dat dit gedrag strafbaar is.”