ABN AMRO zet zelfhelende software TNO in voor cyberbeveiliging

ABN AMRO gaat als eerste organisatie de ‘self healing security’ software van TNO inzetten in de strijd tegen cyberaanvallen. Deze software is in staat om zich autonoom aan te passen aan factoren die computersystemen kunnen verstoren. Voor de ontwikkeling is een bijzondere parallel getrokken met de werking van het menselijk immuunsysteem die nog niet eerder is toegepast bij bedrijven.

Afgelopen jaar heeft TNO in het Partnership for Cyber Security Innovation (PCSI) samengewerkt met experts van verschillende partners, waaronder immunologen, om de software te creëren en te testen. “In de basis zijn we uitgegaan van de manier waarop cellen in het menselijk lichaam virussen en bacteriën bestrijden en zich vernieuwen. Dat hebben we omgezet naar een concept voor ICT-beveiliging. Grote organisaties zoals banken hebben problemen met cyberaanvallers die steeds iets nieuws bedenken. Met deze software bieden we ze de bescherming om de opties van aanvallers te beperken”, zegt Bart Gijsen, projectleider van het Self Healing Security-project bij TNO. De software wordt binnenkort publiek beschikbaar gemaakt zodat iedereen het kan toepassen en bewerken.

Disposability
Een fundamenteel verschil tussen ICT-systemen en het menselijk immuunsysteem is het principe ‘disposability.’ Eens in de zoveel tijd vervangt het lichaam zijn eigen biologische cellen. Dit zorgt er onder andere voor dat cellen die ongemerkt besmet zijn geraakt slechts een beperkte tijd een kwalijke invloed in het lichaam kunnen uitoefenen. Daarnaast gebruikt het immuunsysteem dit vervangingsproces door cellen te doden waarvan het vermoed dat deze besmet zijn, zodat deze weer vervangen worden door ‘schone’ cellen. Zodoende wordt bij een door het immuunsysteem ontdekte besmetting dit celvernieuwingsproces versneld. Deze biologische eigenschap past goed bij de hedendaagse cyber problematiek. Het grootste probleem met cyberveiligheid is de reactiviteit. Een cyberaanval kan vaak niet worden voorspeld of tijdig worden gedetecteerd, waardoor bedrijven meestal een stap te laat zijn om hierop te reageren. Het kwaad is dan al geschied. Om hierop te anticiperen lijkt de self healing security software veelbelovend zegt Martijn Dekker Chief Information Security Officer bij ABN AMRO: "Wij zijn voortdurend bezig nieuwe technologieën te onderzoeken en uit te proberen om te zien welke beveiligingswaarde zij in de toekomst kunnen opleveren. Het is een goede manier om van de biowetenschappen te leren, en deze kennis in onze IT-systemen te implementeren."

Het disposability principe biedt dus twee verbeteringen voor cyberveiligheid: het biedt bescherming tegen niet gedetecteerde besmettingsaanvallen en het intensiveert die bescherming automatisch bij een vermoedelijke besmetting. Dit zijn twee cyberveiligheidstactieken die tot dusver zeer lastig te implementeren zijn gebleken.

Regelmatige vernieuwing en decentrale aansturing
De uitdaging zat in het bouwen van een systeem dat gedecentraliseerd is, zichzelf repareert en ook het moment herkent om dit te doen. Voor het vernieuwen wordt voortgeborduurd op de bestaande ICT-techniek: Kubernetes. Een systeem dat de faciliteiten biedt om computerinfrastructuur te beheren. Daarin zit al de mogelijkheid om te herstarten en vernieuwen, alleen is er in deze software een functionaliteit toegevoegd waardoor containers, een soort virtuele computerservers, zichzelf met instelbare regelmaat vernieuwen. Dat vernieuwen zorgt ervoor dat er meer momenten zijn waarop cyberaanvallen onderschept kunnen worden. Daarnaast zit er anomaliedetectie in de software waardoor containers bij abnormaal gedrag direct getermineerd worden zonder dat het langs een centraal systeem moet. Zo kan er veel sneller en lokaler ingegrepen worden als er iets mis is.

Onderzoeks-en innovatieprogramma’s cybersecurity
TNO werkt al geruime tijd samen met verschillende partners om cybersecurity te verbeteren door middel van innovatieve technologieën en processen. De gezamenlijke intentie is glashelder: de resultaten uit onderzoeken en projecten moeten de maatschappij helpen om zich te wapenen tegen de cyberaanvallen van morgen. In 2014 is begonnen met het een onderzoeks- en innovatieprogramma genaamd Shared Research Program (SRP) Cyber Security. Afgelopen juli werd SRP afgerond en ging het nieuwe Partnership for Cyber Security Innovation (PCSI) van start. In beide programma’s wordt intensief samengewerkt met partners uit de markt. Organisaties die, samen met TNO, hebben deelgenomen of nog steeds deelnemen zijn ABN AMRO, ING, Achmea, de Volksbank, en Rabobank.