Dreigingslandschap drastisch veranderd na Russische invasie in Oekraïne
ESET, een wereldwijde speler op het gebied van digital security, heeft haar Threat Report over het eerste trimester van 2022 gepubliceerd. Het Threat Report omvat belangrijke statistieken en trends over het huidige dreigingslandschap op basis van ESET-detectiesystemen en digital securityonderzoek. De nieuwste uitgave van het ESET Threat Report geeft een overzicht van de verschillende cyberaanvallen in verband met de aanhoudende oorlog in Oekraïne die ESET-onderzoekers analyseerden of hielpen te beperken, waaronder de wederopstanding van de beruchte Industroyer malware, die probeerde hoogspanningsstations aan te vallen.
ESET-telemetrie registreerde ook andere veranderingen in het dreigingslandschap op het gebied van cyberbedreigingen die een verband zouden kunnen hebben met de situatie in Oekraïne. Roman Ková?, Chief Research Officer bij ESET, verduidelijkt waarom dit rapport zo gefocust is op cyberdreigingen die verband houden met deze oorlog: "In verschillende delen van de wereld woeden verschillende conflicten, maar voor ons is dit een ander conflict. Vlak over de oostelijke grenzen van Slowakije, waar ESET zijn hoofdkwartier en verschillende kantoren heeft, vechten Oekraïners voor hun leven en soevereiniteit."
Kort voor de Russische invasie registreerde ESET-telemetrie een scherpe daling in Remote Desktop Protocol (RDP) aanvallen. De daling van deze aanvallen komt na twee jaar van constante groei - en zoals uitgelegd in de Exploits sectie van het laatste ESET Threat Report, zou deze wending van gebeurtenissen te maken kunnen hebben met de oorlog in Oekraïne. Maar zelfs met deze daling, is bijna 60% van de inkomende RDP aanvallen die in T1 2022 werden gezien, afkomstig uit Rusland.
Een ander neveneffect van de oorlog: Rusland was in T1 2022 volgens ESET-telemetrie het voornaamste doelwit, terwijl in het verleden ransomware groeperingen de neiging hadden doelwitten in Rusland te vermijden. ESET-onderzoekers ontdekten zelfs lock-screen varianten met de Oekraïense nationale groet "Slava Ukraini!" (Glorie aan Oekraïne!). Sinds de Russische invasie in Oekraïne is er een toename van het aantal amateuristische ransomware- en wiper-aanvallen. De auteurs van deze aanvallen betuigen vaak hun steun aan een van de strijdende partijen en positioneren de aanvallen als een persoonlijke vendetta. Het is geen verrassing dat de oorlog ook zichtbaar wordt uitgebuit door spam en phishing. Onmiddellijk na de invasie op 24 februari begonnen oplichters misbruik te maken van mensen die Oekraïne probeerden te steunen, door fictieve liefdadigheidsinstellingen en fondsenwervingsacties als lokmiddel te gebruiken. ESET-telemetrie zag direct een piek aan spam detecties.
Dave Maasland, CEO van ESET Nederland, licht de ontwikkelingen toe: “De veranderingen in het dreigingslandschap laten nog maar eens zien hoe belangrijk digitale wendbaarheid is. Vooral bedrijven die op internationaal gebied actief zijn doen er goed aan om opnieuw hun risicoprofiel te bekijken. Maar in veranderende tijden moet het doorvoeren van een goede digitale hygiëne een absolute topprioriteit zijn. De focus lijkt nu minder gericht op Nederland, maar we zijn zeker niet af van cyberdreigingen zoals ransomware en brute-force RDP-aanvallen. Het volgen van deze veranderingen en ontwikkelingen en hierop kunnen acteren is belangrijker dan ooit.”
Naast de dreigingsinformatie met betrekking tot de oorlog in Oekraïne gaat het Threat Report ook in op andere dreigingen, waaronder de opleving van het Emotet botnet. Zoals eerder bekendgemaakt namen de detecties van dit botnet in Nederland in het eerste trimester van dit jaar toe met maar liefst 3900%. Verder geeft het ESET T1 2022 Threat Report ook een overzicht van de belangrijkste onderzoeksresultaten, waaronder: misbruik van kwetsbaarheden in kerneldrivers; UEFI-kwetsbaarheden met een grote impact; cryptocurrency-malware gericht op Android- en iOS-apparaten; een nog niet geattribueerde campagne waarbij de DazzleSpy macOS-malware werd ingezet; en de campagnes van verschillende ransomware en APT-groepen zoals TA410. Het rapport wordt afgesloten met een overzicht van geplande presentaties door de ESET-onderzoekers.
