Kabinet komt met Nationale Visie op gezondheidsinformatiestelsel
Minister Ernst Kuipers (foto) van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft de Nationale Visie op het gezondheidsinformatiestelsel aangeboden aan de Tweede Kamer. De toenemende druk op de zorg vraagt om een nieuwe visie op digitalisering en informatievoorziening. Dat is nodig om nu en straks kwalitatief goede, toegankelijke en betaalbare zorg te kunnen blijven geven. Uitgangspunt is dat de nodige medische gegevens beschikbaar zijn voor burgers, patiënten, zorgverleners, mantelzorgers, onderzoekers en beleidsmedewerkers om te gebruiken voor gezondheid, preventie en/of zorg.
Vorig jaar heeft het kabinet afspraken gemaakt met zorgpartijen om de zorg kwalitatief goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Deze zijn vastgelegd in het Integraal Zorg Akkoord (IZA). Een van de afspraken uit het IZA is te komen tot een nationale visie en strategie over digitalisering en informatievoorziening. Uiteindelijk moet deze visie ertoe leiden dat:
- Burgers kunnen meebeslissen over voor hen passende zorg en alle data beschikbaar hebben om dat te kunnen doen;
- Zorgverleners met de juiste data betere en veilige zorg kunnen leveren met meer mogelijkheden om gezondheid te bevorderen;
- Onderzoekers en beleidsmakers met de beschikbare data kennis kunnen vergroten en gefundeerd en effectief kunnen sturen.
Beschikbaarheid van medische gegevens
Het kunnen beschikken over de juiste medische gegevens is cruciaal voor het kunnen verlenen van goede zorg. Dat is nu niet mogelijk. Dat heeft te maken met de manier waarop medische gegevens worden vastgelegd. Een patiënt heeft vaak meerdere zorgverleners, die de gegevens van de patiënt ieder in hun eigen ICT-systeem vastleggen. Die ICT-systemen zijn niet met elkaar gekoppeld en gebruiken niet dezelfde taal. Medische gegevens kunnen daardoor niet worden uitgewisseld. Er zijn nu ook geen afspraken over het beschikbaar stellen van medische gegevens. Dit leidt ertoe dat verschillende zorgverleners steeds dezelfde data moeten invoeren en overtypen. Dit geeft een grote registratielast voor zorgverleners, maar leidt ook tot fouten en daaraan gekoppelde gezondheidsschade voor de patiënt en soms zelfs tot sterfte.
De nieuwe visie gaat uit van het beschikbaar hebben van medische gegevens zodat de juiste zorg verleend kan worden. Data moeten beschikbaar, bereikbaar en bruikbaar zijn voor het primaire zorgproces, preventie, en secundair gebruik. De benodigde medische gegevens van een patiënt moeten beschikbaar zijn met waarborgen voor patiëntveiligheid en privacy. Vertrouwen in elkaar en in het zorgvuldig gebruik van gegevens is hierbij essentieel.
Regie
In de visie staat ook dat burgers meer regie moeten krijgen over hun eigen gezondheid zodat zij beter kunnen meebeslissen over de gewenste behandeling. Dat vereist dat ze over hun eigen medische gegevens kunnen beschikken, bijvoorbeeld via een persoonlijke gezondheidsomgeving. Dit past ook in de gewenste digitalisering van zorg: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan. Dit wordt zowel in het IZA als de visie passende hybride zorg genoemd.
Secundair gebruik
Medische gegevens kunnen in de visie op nog een derde manier gebruikt. Namelijk het zogeheten secundair gebruik van data. Dat betekent dat patiëntgegevens geanonimiseerd beschikbaar komen voor onderzoek, monitoring, innovatie en beleid. Hiermee kunnen nieuwe behandelmethoden worden ontwikkeld voor bijvoorbeeld chronische ziekten. Ook kunnen maatregelen worden ingezet voor gezondheid en preventie.
Strategie
Om de visie concreet te maken is er een voorgenomen korte termijnstrategie uitgewerkt. Die strategie sluit aan bij de afspraken in het IZA. De strategie voor de middellange en lange termijn volgt later dit jaar. De minister werkt deze samen met mensen uit het veld verder uit.
Over Witold Kepinski
