Techexperts belichten ontwikkelingen voor 2024

Meer self-service met hulp van AI

“AI blijft in 2024 een belangrijk thema,” zegt Jeroen van Winden, cto bij Esri Nederland. “Esri zet dit al jaren in voor bijvoorbeeld patroonherkenning in luchtfoto’s of satellietmateriaal. Generatieve AI zal daarnaast een steeds prominentere rol gaan spelen. Denk aan de mogelijkheden die het biedt om op basis van spraakgestuurde opdrachten een omgeving in te richten, zonder dat daarbij code nodig is. Daarmee helpt AI om software steeds breder toegankelijk te maken.”

“Dit sluit aan op de ontwikkeling waarin specialistische software, zoals Esri ArcGIS, steeds meer self-service zal worden. Door het toegankelijker worden van complexere functionaliteit, mede dankzij de opkomst van webtools, kunnen organisaties steeds meer processen in eigen regie houden. Dit komt hun wendbaarheid ten goede en maakt belangrijke informatie en inzichten toegankelijker voor een breder publiek.”

“De Living Digital Twin van Nederland die we in 2023 lanceerden is daarbij een goed voorbeeld van de mogelijkheden die een altijd actuele, laagdrempelige omgeving met ondersteuning van een sterk partnernetwerk kan bieden. In 2024 bouwen we verder aan dat netwerk om organisaties nog beter te kunnen ondersteunen bij het verkrijgen van discipline- en sectoroverstijgende inzichten, die een bijdrage kunnen leveren aan het oplossen van de grote opgaven van Nederland.”

Cybersecurity 2024: navigeren door nieuwe dreigingen

“In 2024 blijft de wereld van cybersecurity gericht op het handhaven van een solide basis, met een sterke nadruk op multifactor authenticatie, tijdige software-updates, herstelbare back-ups en beperkte toegangsrechten,” aldus Sebastiaan Kors, CEO bij Pinewood. “Ransomware blijft een prominent risico, waardoor bewustwording, preventie en detectie van essentieel belang blijven om verschillende aanvalsmethoden te doorstaan. Naast bekende dreigingen zoals ransomware, zien we ook nieuwe uitdagingen opkomen, zoals het groeiende probleem van cloud spend, waarbij het onopgemerkt overnemen van cloud accounts tot aanzienlijke kosten kan leiden.”

“Daarnaast worden organisaties in 2024 gedwongen om meer aandacht te besteden aan risicoanalyses, preventieve maatregelen en security monitoring, dankzij de implementatie van de Europese NIS2-richtlijn. Ook zal Artificial Intelligence een steeds prominentere rol gaan spelen in cybersecurity, zowel defensief als offensief, waardoor zowel verdedigers als aanvallers efficiënter opereren in deze dynamiek van digitale bedreigingen.”

Internationaal verspreide teams bestrijden wildgroei aan tools

“Tijdens de pandemie zagen we dat veel bedrijven aan de slag gingen met honderden nieuwe IT-tools om het werken op afstand voor hun medewerkers te ondersteunen. Deze gefragmenteerde aanpak is niet voldoende,” aldus Barbara Matthews, CPO bij Remote. “De meeste bedrijven gebruiken nu gemiddeld 16 verschillende systemen om hun medewerkers te ondersteunen en beheren. Dit is niet alleen inefficiënt en duur, maar verhoogt ook de risico's en maakt het voor werkgevers onnodig ingewikkeld.”

“Nu het economische landschap veel bedrijven financieel onder druk zet, zullen we in 2024 zien dat meer bedrijven de voorkeur geven aan alles-in-één HR-tools en -platforms die het aanname- en managementproces van internationaal verspreide teams eenvoudiger maken, met een betere werknemerservaring als resultaat.”

Low-code staat aan de vooravond van een nieuw tijdperk

“Low-code wordt in 2024 steeds meer gezien als een bewezen technologie die technisch onderlegde zakelijke gebruikers in staat stelt om te gaan met de groeidynamiek van het huidige digitale tijdperk. De technologie zal in 2024 bij een sterk groeiend aantal bedrijven bijdragen aan het vervangen van oude systemen, het verbeteren van processen en het versnellen van innovatie. Wij verwachten in 2024 veel beweging in de zorgsector aangezien er steeds meer gedaan moet worden met steeds minder mensen en middelen. Een ideale omgeving om écht het verschil te maken met low-code en ook nog eens mooi om hier een bijdrage aan te mogen leveren,” zegt Marc Gelissen, oprichter en Pater Familias bij Bizzomate.

Jethro Borsje, Chief Ecosystem Officer bij Mendix: “Low-code wordt steeds meer omarmd door grote software-leveranciers (Workday, ServiceNow, etc.) als middel voor personalisatie en als uitbreiding van hun kernportfolio. Dit betekent ten eerste dat er één meer klanten worden blootgesteld aan het onderwerp low-code. Daarnaast biedt dit een kans voor Mendix om samen te werken met ISV's die niet in staat zijn zelf in low-code-technologie te investeren, maar die het wel nodig hebben om competitief te blijven.”

2024: Een uitdagend jaar voor de publieke sector

“Organisaties in de publieke sector hebben te maken met een stortvloed aan cyberbeveiligingsrisico's. Dit werd benadrukt door het agentschap voor cyberbeveiliging van de Europese Unie, dat deze sector als de meest getroffen bestempelde als het gaat om gerapporteerde incidenten”, aldus dr. Niklas Hellemann, psycholoog & CEO bij SoSafe. “In 2024 zullen deze organisaties een magneet blijven voor cybercriminelen. De grote hoeveelheid gegevens die ze verwerken, de vaak verouderde IT-structuren waarop ze vertrouwen en hun beperkte beveiligingsbudget maken van hen het perfecte doelwit. Daarnaast moedigt de huidige geopolitieke context ook cyberaanvallen tegen deze organisaties aan. In 2024 wordt het verdedigen van publieke organisaties tegen deze digitale aanvallen urgenter dan ooit. Het strategisch toewijzen van de juiste middelen en het kiezen van de juiste aanpak van cyberbeveiliging, zal in 2024 een aandachtspunt moeten zijn.”

Noodzaak van regelgeving en verantwoordelijke AI

“De bedrijven die in 2024 succesvol zullen zijn met de implementatie van LLM's zijn de bedrijven die een beheerste, risicogestuurde aanpak hanteren, zich richten op gegevens- en privacybelangen en zich richten op principes van betrouwbaarheid, verantwoordingsplicht, eerlijkheid en transparantie,” aldus Triveni Gandhi, Responsible AI Lead bij Dataiku. “Daarnaast zal de technologie-sector regelgeving aanmoedigen in 2024. Er is behoefte aan toezichthouders, omdat bedrijven zichzelf niet zullen reguleren. AI-leiders zijn zich hiervan bewust. Uit een onderzoek dat eerder dit jaar werd uitgevoerd door Dataiku en Databricks, blijkt dat meer dan de helft van de AI-leiders (55%) vindt dat de angst voor AI terecht is en dat ze zich meer zorgen maken over de toekomst van AI dan dat ze er enthousiast over zijn. Hetzelfde percentage pleit voor officiële regelgeving voor AI.”

De adoptie van AI maakt de balans op

Angelique de Vries, President EMEA bij Workday, zegt: “Gedurende 2023 haastten bedrijven zich om AI in hun toolset op te nemen. Maar weinigen stonden stil bij de onbedoelde gevolgen van slechte data, black box-verwerking en vooringenomenheid van algoritmes. In 2024 zal de stormloop niet afnemen, maar bedrijven zullen zich realiseren dat ze, om vertrouwen bij hun stakeholders te creëren, betrouwbare processen rond AI moeten ontwikkelen, of moeten samenwerken met partners die dat kunnen bewerkstelligen. Verantwoord AI-gebruik vereist betrouwbare gegevens, transparante processen en het behoud van de mens als ultieme besluitvormer. AI kan en zal enorme voordelen opleveren voor de productiviteit en nauwkeurigheid, maar het buiten beschouwing laten van mensen kan nadelige gevolgen hebben. De AI-systemen die in 2024 baanbrekend zijn, zijn de systemen die worden ondersteund door validiteit en betrouwbaarheid, transparantie en interpreteerbaarheid, eerlijkheid, verbetering van de privacy, en veiligheid en veerkracht. Anders gezegd: dergelijke systemen moeten de capaciteiten en ervaringen van mensen verbeteren en ontwikkelen, en gebruik maken van een “human-in-the-loop”-benadering om eindgebruikers controle over de uiteindelijke beslissingen mogelijk te maken.”

AI als oplossing voor CX

Cristina Fonseca, Head of AI bij Zendesk: “Steeds meer bedrijven gaan erop vertrouwen dat AI een oplossing biedt voor CX-gerelateerde zaken. Met de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van AI en Large Language Models (LLM's) zal er een naadloze mix ontstaan tussen bots en servicemedewerkers. Ook verwachten we dat het aantal interacties dat door AI wordt beïnvloed, minstens tien keer hoger zal zijn dan in 2023. Hierdoor komen we nog dichterbij de realiteit van volledig digitale medewerkers.”

Datacenteropslag moet verduurzamen

“Datacenters vertegenwoordigen nu al 1 tot 1,5% van het elektriciteitsverbruik in de wereld. En naarmate we meer gegevens blijven genereren, vooral door technologische innovaties zoals AI, zullen de verwerkings- en opslagvereisten alleen maar verder toenemen. Een voorbeeld hiervan is de explosieve groei van de AI-servermarkt, die naar verwachting in 2027 een duizelingwekkende omvang van 150 miljard dollar zal bereiken. Vertaald naar energieverbruik zou dit marktsegment jaarlijks tussen de 85 en 134 terawattuur kunnen verbruiken”, zegt Uwe Kemmer, Director EMEA Field Engineering bij Western Digital.

“Door zich te wenden tot innovatieve opslagoplossingen zullen organisaties in 2024 meer gegevens kunnen verwerken en analyseren, op een duurzamere manier met minder stroomverbruik. De nieuwe generatie HDD’s met de hoogste capaciteit die gebruik maken van shingled magnetische opname (SMR) zijn een belangrijke stap voorwaarts in het voldoen aan de duurzaamheidsdoelstellingen van datacenters. Het gebruik van schijven met een hogere capaciteit heeft een positief effect op stroomverbruik en koeling. Verder kunnen oude of afgedankte harde schrijven gerecycled worden, zodat duurzamere, energie-efficiëntere toeleveringsketens ontstaan.”

Minder wachtwoorden in gebruik, maar meer wachtwoorden gestolen

“Komend jaar zullen nog meer bedrijven overstappen op wachtwoordloos toegangsbeheer. Aanvallers richten zich daarom meer en meer op het stelen van sessiecookies en het omzeilen van sterke authenticatiemechanismen. In 2024 zal session-hijacking verantwoordelijk zijn voor 40 procent van alle cyberaanvallen. Voortdurende waakzaamheid bij het beveiligen, monitoren en reageren op misbruik van gebruikerssessies en cookies is van cruciaal belang. Als er minder wachtwoorden worden gebruikt zal diefstal van referenties logischerwijs minder voorkomen. Maar helaas is de praktijk weerbarstiger. Organisaties die wachtwoordloze authenticatie implementeren, hebben mogelijk een back-up factor nodig en veel bedrijven zullen blijven terugvallen op (onveilige) wachtwoorden. Terwijl securityteams zich richten op nieuwe beveiligingsmethodes, zullen aanvallers profiteren van lakse wachtwoordbescherming en 30 procent van de organisaties zal een toename van gegevensdiefstal ervaren”, aldus Renske Galema, area vice president Northern Europe bij CyberArk.

Integrale benadering en visie bij IT-infrastructuur steeds belangrijker

“Het belang van een integrale benadering en visie bij de inrichting van IT-infrastructuur wordt steeds groter, met name voor organisaties met complexe en missiekritische infrastructuren en 24/7-omgevingen. Wanneer netwerk, cloud en cybersecurity goed op elkaar zijn afgestemd en de expertise die zelf niet in huis is wordt geborgd, met ondersteuning op bijvoorbeeld dreigingsdetectie, versiebeheer of het volledige operationele beheer, heb je grip op de veiligheid, betrouwbaarheid en schaalbaarheid van je organisatie. Met de aankomende NIS2-wetgeving, waarbij veel organisaties te maken krijgen met een meldplicht voor incidenten en een zorgplicht voor de IT-infrastructuur wordt dit alsmaar essentiëler”, zegt Marcel Cappetti, algemeen directeur bij Conscia Nederland.

IoT kan duurzaamheid stimuleren

“IoT is uitgegroeid tot een transformerende kracht, die een revolutie teweegbrengt in industrieën en ons dagelijks leven verbetert. Tegelijkertijd wordt de noodzaak om milieuproblemen aan te pakken en te streven naar een duurzame toekomst steeds duidelijker. De convergentie van IoT en duurzaamheid biedt een enorm potentieel om positieve veranderingen te bewerkstelligen en een groenere wereld vorm te geven. Door onze apparaten en systemen met internet te verbinden, kunnen we gegevens verzamelen, processen automatiseren en betere beslissingen nemen over de manier waarop we energie en hulpbronnen gebruiken”, zegt Antoinette Hodes, Global Solutions Architect bij Check Point.

“Dit vereist samenwerking tussen verschillende belanghebbenden. Overheden, bedrijven, fabrikanten en consumenten moeten samenwerken om het volledige potentieel van IoT voor duurzame ontwikkeling te benutten. Regelgevingskaders, stimuleringsmaatregelen en bewustmakingscampagnes kunnen de adoptie van IoT-oplossingen die duurzaamheid bevorderen, stimuleren. De transformerende kracht van het IoT, in combinatie met duurzame praktijken, kan een toekomst vormgeven waarin het verbruik van hulpbronnen wordt geminimaliseerd en uitstoot wordt verminderd.”

Belang security-ecosysteem neemt toe

In het licht van de wereldwijde ontwikkelingen, de toenemende geo-politieke onzekerheid en het aanhoudende risico op digitale aanvallen, zien wij dat een robuust digitaal fundament niet langer een luxe is en alleen noodzakelijk voor hoogrisico-organisaties, maar een essentiële basisbehoefte voor alle bedrijven. “Met de groeiende trend waarbij applicaties, data en gebruikers het kantoor steeds meer verlaten, is het cruciaal dat security meebeweegt. Het komende jaar ligt daarom de focus op de implementatie of verbetering van technologische aspecten, zoals Identity Access Management systemen, om zo de toegang tot en communicatie met het bedrijf beter te beschermen waar de applicaties, data of gebruikers zich ook bevinden”, aldus Peter Straver, Transformation Lead bij YaWorks.

“Zero-trust-concepten zullen hierbij centraal staan, en bedrijven zullen moeten investeren in automatisering. Niet alleen om fouten te minimaliseren, maar ook om de krapte op de arbeidsmarkt het hoofd te bieden. Kortom, in 2024 draait het met name om security die past bij een snel veranderende wereld die steeds afhankelijker wordt van onze digital infrastructuur en om specifieke technologische maatregelen die daarin meebewegen voor een veilige en toekomstbestendige digital backbone.”