Beleid Social Return on Investment bij aanbestedingen moet anders

De Rijksoverheid heeft besloten (lichte) dwang toe te passen via haar eigen inkoopbeleid. Bij aanbestedingen is er een bepaald percentage vastgesteld dat moet worden ingevuld met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. 

“Het klinkt als iets waar niemand tegen kan zijn: behandel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt als volwaardig lid van de samenleving en laat ze meedoen in die samenleving,” vertelt Diem Do, CEO van CodeGorilla. ”Maar die afstand is er niet zomaar. Het vraagt extra inspanning van werkgevers om ‘werknemers met een rugzakje’ – ex-gedetineerden, ex-verslaafden, langdurig werklozen, mensen met autisme, enzovoorts – een plek te geven in de organisatie en ze inzetbaar te houden. En extra inspanning is iets waar werkgevers doorgaans niet op zitten te wachten. Gevolg: in praktijk doen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gewoon nog steeds onvoldoende mee. CodeGorilla helpt en bemiddelt bij deze moeilijk plaatsbare doelgroep. Het bedrijft organiseert IT bootcamps waarin deze doelgroep leert programmeren. Ook worden ze getraind in professionele vaardigheden. Het bedrijf is ontstaan vanuit een grote motivatie om de ICT sector een afspiegeling van de samenleving te laten zijn.

Multidisciplinaire teams

Er moet volgens CodeGorilla iets veranderen. Do vertelt: “Het staat niet bovenaan de agenda van politieke partijen. Toch roep ik hen op om hierover na te denken en verbeteringen door te voeren. Want het is uiteindelijk in het belang van de hele Nederlandse maatschappij dat het personeelsbestand van de overheid diverser wordt, van hoog tot laag. Daar is en blijft SROI een mooi vehikel voor”. Om te beginnen zou het goed zijn om de aannameprocedure binnen de overheid in handen te leggen van multidisciplinaire teams, met daarin zowel de operationeel/technisch verantwoordelijke als een Diversity Equity & Inclusie-manager. Idealiter maken ook vrouwen en neurodiverse mensen onderdeel uit van zo’n team. Zo wordt voorkomen dat er te eenzijdig wordt gekeken naar enkel technische kwalificaties.

Papieren tijger

Daarnaast zou het goed zijn om inkopers en managers binnen de overheid beter te informeren over het belang van DE&I, en ze de ruimte te geven om af te wijken van beleid dat niet werkt. Ten derde moet er ook daadwerkelijk gemonitord worden op het behalen van de gestelde quota. Do licht toe: “Zonder monitoring blijft SROI een papieren tijger. Een bijkomend voordeel van monitoring is dat het mogelijk wordt om succesvolle projecten te tonen die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt hebben aangenomen. En goed voorbeeld doet goed volgen.” En afsluitend: “Maak veel beter gebruik van de kennis en ervaring van bestaande impactbedrijven. Zo wordt voorkomen dat één enkele mismatch direct leidt tot een eens-maar-nooit-weer-instelling.”