Miljardairs stoten meer CO2 uit in 90 minuten dan de gemiddelde persoon in zijn hele leven
Vijftig van 's werelds rijkste miljardairs produceren gemiddeld meer koolstof door hun investeringen, privéjets en jachten in iets meer dan anderhalf uur dan de gemiddelde persoon in zijn hele leven, blijkt uit een nieuw Oxfam-rapport. De eerste studie in zijn soort, "Carbon Inequality Kills", volgt de uitstoot van privéjets, jachten en vervuilende investeringen en beschrijft hoe de superrijken ongelijkheid, honger en dood over de hele wereld aanwakkeren. Het rapport verschijnt voorafgaand aan de COP29 in Bakoe, Azerbeidzjan, te midden van groeiende angst dat de klimaatverandering versnelt, grotendeels aangedreven door de uitstoot van de rijkste mensen.
Oxfam meldt: 'Als de wereld zijn huidige emissies voortzet, zal het koolstofbudget (de hoeveelheid CO2 die nog aan de atmosfeer kan worden toegevoegd zonder dat de wereldwijde temperaturen boven 1,5°C stijgen) binnen ongeveer vier jaar uitgeput zijn. Als echter ieders emissies overeenkomen met die van de rijkste 1 procent, zou het koolstofbudget in minder dan vijf maanden worden opgebruikt. En als iedereen net zoveel koolstof zou gaan uitstoten als de privéjets en superjachten van de gemiddelde miljardair in Oxfams studie, zou het binnen twee dagen op zijn.
"De superrijken behandelen onze planeet als hun persoonlijke speeltuin en steken hem in de brand voor plezier en winst. Hun vuile investeringen en luxe speeltjes - privéjets en jachten - zijn niet alleen symbolen van excessen, maar ook een directe bedreiging voor mensen en de planeet," zei Amitabh Behar, uitvoerend directeur van Oxfam International.
"Oxfams onderzoek maakt pijnlijk duidelijk: de extreme uitstoot van de rijksten, van hun luxe levensstijl en nog meer van hun vervuilende investeringen, voedt ongelijkheid, honger en - maak je geen zorgen - bedreigt levens. Het is niet alleen oneerlijk dat hun roekeloze vervuiling en ongebreidelde hebzucht de crisis aanwakkert die onze collectieve toekomst bedreigt - het is dodelijk," zei Behar.
Luxe transport
Het rapport, de eerste studie ooit naar zowel het luxe transport als de vervuilende investeringen van miljardairs, presenteert gedetailleerd nieuw bewijs van hoe hun buitensporige emissies de klimaatverandering versnellen en verwoestende gevolgen hebben voor levens en economieën. De armste landen en gemeenschappen ter wereld hebben het minst bijgedragen aan de klimaatcrisis, maar ondervinden de gevaarlijkste gevolgen ervan.
Oxfam ontdekte dat 50 van 's werelds rijkste miljardairs gemiddeld 184 vluchten in één jaar maakten, 425 uur in de lucht doorbrachten en evenveel koolstof produceerden als de gemiddelde persoon in 300 jaar. In dezelfde periode stootten hun jachten evenveel koolstof uit als de gemiddelde persoon in 860 jaar.
De twee privéjets van Jeff Bezos brachten bijna 25 dagen in de lucht door in een periode van 12 maanden en stootten evenveel koolstof uit als de gemiddelde Amerikaanse Amazon-medewerker in 207 jaar. Carlos Slim maakte 92 reizen met zijn privéjet, het equivalent van vijf keer rond de wereld vliegen.
Superjachten
De familie Walton, erfgenamen van de Walmart-winkelketen, bezit drie superjachten die in één jaar evenveel koolstof produceerden als ongeveer 1.714 Walmart-winkelbedienden.
De emissies uit de levensstijl van miljardairs zijn veel groter dan die van gewone mensen, maar de emissies van hun investeringen zijn nog veel hoger - de gemiddelde investeringsuitstoot van 50 van 's werelds rijkste miljardairs is ongeveer 340 keer hoger dan hun uitstoot van privéjets en superjachten samen. Door deze investeringen hebben miljardairs enorme invloed op enkele van 's werelds grootste bedrijven en drijven ze ons over de rand van een klimaatramp.
Bijna 40 procent van de miljardairsinvesteringen die in Oxfams onderzoek zijn geanalyseerd, zit in sterk vervuilende industrieën: olie, mijnbouw, scheepvaart en cement. Gemiddeld is de investeringsportfolio van een miljardair bijna twee keer zo vervuilend als een investering in de S&P 500. Als hun investeringen echter in een investeringsfonds met een lage koolstofintensiteit zouden zitten, zouden hun investeringsuitstoot 13 keer lager zijn.
Emissies
Oxfams rapport beschrijft drie kritieke gebieden, met nationale en regionale breakdowns, waar de emissies van de rijkste 1 procent van de wereld sinds 1990 al verwoestende gevolgen hebben - en naar verwachting zullen hebben:
Globale ongelijkheid. De emissies van de rijkste 1 procent hebben er sinds 1990 toe geleid dat de wereldwijde economische output met $2,9 biljoen is gedaald. De grootste impact zal zijn in landen die het minst verantwoordelijk zijn voor de klimaatverandering. Lage- en lagere-middeninkomenslanden zullen ongeveer 2,5 procent van hun cumulatieve BBP verliezen tussen 1990 en 2050. Zuid-Azië, Zuidoost-Azië en Sub-Sahara-Afrika zullen respectievelijk 3 procent, 2,4 procent en 2,4 procent verliezen. Hoog-inkomenslanden daarentegen zullen economische winsten behalen.
Honger. De emissies van de rijkste 1 procent hebben geleid tot gewasverliezen die tussen 1990 en 2023 genoeg calorieën hadden kunnen leveren om 14,5 miljoen mensen per jaar te voeden. Dit zal stijgen tot 46 miljoen mensen per jaar tussen 2023 en 2050, waarbij Latijns-Amerika en het Caribisch gebied bijzonder hard worden getroffen (9 miljoen per jaar tegen 2050).
Dood. 78 procent van de oversterfte door hitte tot 2120 zal plaatsvinden in lage- en lagere-middeninkomenslanden.
"Het is zo vermoeiend geworden om veerkrachtig te zijn. Het is niet iets dat ik ervoor heb gekozen om te zijn - het was nodig om te overleven. Een kind zou niet sterk hoeven te zijn. Ik wilde gewoon veilig zijn, in het zand spelen - maar ik was altijd aan het vluchten als er stormen kwamen. Lijken tellen na een tyfoon is niet iets wat een kind zou moeten doen. En of we nu overleven of niet, de rijke vervuilers geven er niet eens om," zei Marinel Sumook Ubaldo, een jonge klimaatactiviste uit de Filippijnen.
Rijke landen hebben er niet in geslaagd hun klimaatfinancieringsploeg van $ 100 miljard na te komen, en voorafgaand aan COP29 is er geen indicatie dat ze een nieuw klimaatfinancieringsdoel zullen stellen dat voldoende rekening houdt met de klimaatfinancieringsbehoeften van landen in het Globale Zuiden. Oxfam waarschuwt dat de kosten van de opwarming van de aarde zullen blijven stijgen tenzij de rijksten hun uitstoot drastisch verminderen.
Vooruitlopend op COP29 roept Oxfam regeringen op om:
De uitstoot van de rijksten te verminderen. Regeringen moeten permanente inkomsten- en vermogensbelastingen invoeren op de top 1 procent, koolstofintensieve luxe consumpties verbieden of bestraffen - te beginnen met privéjets en superjachten - en bedrijven en investeerders reguleren om hun emissies drastisch en eerlijk te verlagen.
Maak rijke vervuilers verantwoordelijk. De klimaatfinancieringsbehoeften zijn enorm en stijgen, vooral in landen in het Globale Zuiden die het ergste onder de klimaatimpact lijden. Een vermogensbelasting op 's werelds miljonairs en miljardairs zou jaarlijks ten minste $ 1,7 biljoen kunnen opleveren. Een vermogensbelasting op investeringen in vervuilende activiteiten zou nog eens $ 100 miljard kunnen opleveren.
Herdenk onze economieën. Het huidige economische systeem, ontworpen om rijkdom te accumuleren voor de al rijken door middel van meedogenloze extractie en consumptie, heeft lang een echt duurzame en rechtvaardige toekomst voor iedereen ondermijnd. Regeringen moeten zich ertoe verbinden ervoor te zorgen dat zowel wereldwijd als nationaal de inkomens van de top 10 procent niet hoger zijn dan die van de onderste 40 procent.'
Noten
Download Oxfam’s report “Carbon Inequality Kills” and the methodology note.
Oxfam’s research shows that that the richest 1 percent, made up of 77 million people including billionaires, millionaires and those earning $310,000 ($140,000 PPP) or more a year, accounted for 16 percent of all CO2 emissions in 2019.
Oxfam’s analysis estimates the changes in economic output (GDP), changes in yields of major crops (it considers maize, wheat, and soy, which are among the most common crops globally) and excess deaths due to changes in temperatures that can be attributed to the emissions of the richest people. Economic damages are expressed in International Dollars ($), which adjusts for Purchasing Power Parity (PPP).
Based on estimates from the International Renewable Energy Agency, Oxfam calculates that, if invested in renewable energy and energy efficiency measures by 2030, billionaires’ wealth could cover the entire funding gap between what governments have pledged and what is needed to keep global warming below 1.5⁰C.
Rich countries continue to resist calls for climate reparations. Climate activists are demanding the Global North provide at least $5 trillion a year in public finance to the Global South "as a down payment towards their climate debt" to the countries, people and communities of the Global South who are the least responsible for climate breakdown but are the most affected.