WEF 2025: Conflict, milieu en desinformatie zijn de grootste bedreigingen
De 20e editie van het Global Risks Report van het World Economic Forum (WEF) onthult een steeds meer gefragmenteerd mondiaal landschap, waar escalerende geopolitieke, ecologische, maatschappelijke en technologische uitdagingen de stabiliteit en vooruitgang bedreigen. Hoewel economische risico's minder direct op de voorgrond treden in de resultaten van het onderzoek van dit jaar, blijven ze een zorg, verbonden met maatschappelijke en geopolitieke spanningen.
Gewapende conflicten tussen staten worden gezien als het meest urgente, directe wereldwijde risico voor 2025. Bijna een kwart van de respondenten noemt dit de ernstigste zorg voor het komende jaar.
Misinformatie en desinformatie blijven voor het tweede jaar op rij de belangrijkste kortetermijnrisico's, wat hun aanhoudende bedreiging voor maatschappelijke cohesie en bestuur onderstreept door het afbrokkelen van vertrouwen en het vergroten van verdeeldheid binnen en tussen landen. Andere belangrijke kortetermijnrisico's zijn extreme weersomstandigheden, maatschappelijke polarisatie, cyberespionage en oorlogsvoering.
Technologische risico's
Milieurisico's domineren de langetermijnvooruitzichten, met extreme weersomstandigheden, verlies van biodiversiteit en ineenstorting van ecosystemen, kritieke verandering van aardsystemen en tekorten aan natuurlijke hulpbronnen die de 10-jarige risicoranglijsten aanvoeren. Het vijfde milieurisico in de top 10 is vervuiling, dat ook wordt gezien als een belangrijk risico op de korte termijn. De zesde plaats op de korte termijn weerspiegelt een groeiende erkenning van de ernstige gezondheids- en ecosysteemeffecten van een breed scala aan verontreinigende stoffen in lucht, water en land. Over het algemeen werden extreme weersomstandigheden prominent geïdentificeerd als onmiddellijke, kortetermijn- en langetermijnrisico's.
Het langetermijnperspectief wordt bovendien vertroebeld door technologische risico's die verband houden met misinformatie, desinformatie en negatieve gevolgen van AI-technologieën.
"Toenemende geopolitieke spanningen en een breuk in vertrouwen drijven het wereldwijde risicolandschap aan", aldus Mirek Dušek, Managing Director van het World Economic Forum. "In deze complexe en dynamische context hebben leiders een keuze: manieren vinden om samenwerking en veerkracht te bevorderen, of geconfronteerd worden met toenemende kwetsbaarheden."
Gebroken systemen, kwetsbare toekomst
Het rapport, dat is gebaseerd op de standpunten van meer dan 900 experts op het gebied van wereldwijde risico's, beleidsmakers en leiders uit de industrie die in september en oktober 2024 zijn ondervraagd, schetst een somber beeld van het komende decennium. Respondenten zijn veel minder optimistisch over de vooruitzichten voor de wereld op de langere termijn dan op de korte termijn. Bijna tweederde van de respondenten verwacht een turbulent of stormachtig wereldwijd landschap tegen 2035, met name gedreven door toenemende uitdagingen op het gebied van milieu, technologie en maatschappij.
Meer dan de helft van de respondenten verwacht binnen twee jaar enige instabiliteit, wat de wijdverbreide breuk in de internationale samenwerking weerspiegelt. Langetermijnprojecties signaleren nog grotere uitdagingen, aangezien verwacht wordt dat mechanismen voor samenwerking steeds meer onder druk komen te staan. Maatschappelijke risico's zoals ongelijkheid en maatschappelijke polarisatie spelen een prominente rol in zowel de kortetermijn- als langetermijnrisicoranglijsten. Toenemende zorgen over illegale economische activiteiten, toenemende schuldenlasten en de concentratie van strategische middelen benadrukken kwetsbaarheden die de wereldeconomie in de komende jaren kunnen destabiliseren. Al deze kwesties lopen het risico de binnenlandse instabiliteit te verergeren en het vertrouwen in het bestuur te ondermijnen, wat de inspanningen om wereldwijde uitdagingen aan te pakken verder compliceert.
Alle 33 risico's in de ranglijst nemen op de lange termijn in ernst toe. Dit weerspiegelt de zorgen van respondenten over de toegenomen frequentie of intensiteit van deze risico's in het komende decennium. "Van conflicten tot klimaatverandering, we worden geconfronteerd met onderling verbonden crises die gecoördineerde, collectieve actie vereisen," zegt Mark Elsner, hoofd van het Global Risks Initiative, World Economic Forum. "Er zijn dringend nieuwe inspanningen nodig om vertrouwen te herstellen en samenwerking te bevorderen. De gevolgen van inactiviteit kunnen nog generaties lang voelbaar zijn."
Een beslissend decennium: samenwerking als sleutel tot stabiliteit
Naarmate de verdeeldheid toeneemt en fragmentatie het geopolitieke en economische landschap verandert, is de behoefte aan effectieve wereldwijde samenwerking nog nooit zo urgent geweest. Toch staat het multilateralisme onder grote druk, aangezien 64% van de experts een gefragmenteerde wereldorde verwacht die wordt gekenmerkt door concurrentie tussen middelgrote en grote mogendheden.
Maar naar binnen keren is geen haalbare oplossing. Het komende decennium biedt leiders een cruciaal moment om complexe, onderling verbonden risico's te navigeren en de beperkingen van bestaande bestuursstructuren aan te pakken. Om een neerwaartse spiraal van instabiliteit te voorkomen – en in plaats daarvan vertrouwen te herstellen, veerkracht te vergroten en een duurzame en inclusieve toekomst voor iedereen veilig te stellen – moeten landen prioriteit geven aan dialoog, internationale banden versterken en voorwaarden scheppen voor hernieuwde samenwerking.
Links naar andere visuals en grafieken
- Huidig risicolandschap - 2025
- Wereldwijde risico's gerangschikt naar ernst - 2 jaar
- Wereldwijde risico's gerangschikt naar ernst - 10 jaar
- Wereldwijde vooruitzichten op korte en lange termijn
- Wereldwijd risicolandschap en onderlinge verbandenkaart
Over het Global Risks Report
Het Global Risks Report is de belangrijkste publicatie van het World Economic Forum over wereldwijde risico's, nu in de 20e editie. Het rapport, geproduceerd door het Global Risks Initiative bij het Centre for the New Economy and Society van het Forum, maakt gebruik van inzichten uit de Global Risks Perception Survey, die is gebaseerd op de standpunten van meer dan 900 wereldleiders in het bedrijfsleven, de overheid, de academische wereld en het maatschappelijk middenveld. Het rapport identificeert en analyseert de meest urgente risico's op de korte, korte en lange termijn, met als doel leiders te voorzien van vooruitziende blik om opkomende uitdagingen aan te pakken. Het dient als een belangrijke bron voor het begrijpen van het veranderende wereldwijde risicolandschap en het bevorderen van collectieve actie om een veerkrachtigere toekomst op te bouwen.
Voor meer informatie kunt u terecht op de Global Risks Initiative en hier het volledige rapport lezen .