SAP: 'Kies voor een ‘just in time’-strategie op basis van ‘just in case’-principe'

Geopolitieke spanningen vormen al jaren een grote uitdaging voor toeleveringsketens. Zo vielen de Houthi-rebellen in Jemen na het uitbreken van de Gaza-oorlog vrachtschepen van en naar Israël aan. Als gevolg daarvan meden veel rederijen de handelsroute via het Suezkanaal, wat leidde tot langere levertijden en oplopende transportkosten.

Ook de Russische invasie in Oekraïne bracht ernstige verstoringen met zich mee, vooral in de aanvoer van tarwe en zeldzame materialen. De auto-industrie werd zwaar getroffen door sancties op metalen zoals nikkel en palladium, die cruciaal zijn voor batterijen en halfgeleiders. Europese bedrijven die afhankelijk waren van Oekraïense en Russische leveranciers moesten in hoog tempo op zoek naar alternatieve bronnen om productieproblemen te voorkomen.

“Als een supplychain niet flexibel genoeg is ingericht, leidt dat onvermijdelijk tot problemen”, benadrukt Bart Doomen, Chief Business Officer van SAP Nederland. “Zo kan een leverancier die zijn grondstoffen niet op tijd ontvangt de hele productieketen vertragen, met directe gevolgen voor productie en levering.” Dat zagen we bijvoorbeeld tijdens de coronacrisis, toen grote chiptekorten de aflevering van elektronica en nieuwe auto’s vertraagden.

Supplychains zijn suboptimaal

Volgens Marcel Bron, Head of Supply Chain Management bij SAP, kampen veel bedrijven met inflexibele en ‘suboptimale’ supplychains. “Een belangrijke oorzaak is de afhankelijkheid van enkele productielocaties. Veel bedrijven hebben jarenlang zwaar ingezet op China als productieland. Dat leek efficiënt, maar leidt tot grote problemen als importtarieven stijgen of routes worden verstoord. Daarom zien we nu een trend richting spreiding, met productielocaties in bijvoorbeeld Vietnam en Oost-Europa.”

Daarnaast spelen geografische beperkingen een rol. “Wanneer een bedrijf supplychains per regio organiseert zonder centraal overzicht, kunnen voorraden onnodig opstapelen”, legt Bron uit. “Gebied A plaatst bestellingen terwijl gebied B het product op voorraad heeft. Dit leidt tot onnodig hoge kosten en kapitaalbeslag. Een centraal systeem dat realtime inzicht biedt in voorraden en distributie kan dit voorkomen, door de beschikbare voorraad efficiënter te verdelen en onnodige bestellingen te vermijden.”

Een ander struikelblok is technologie. “Veel bedrijven werken met verouderde IT-systemen die niet flexibel genoeg zijn om snel te schakelen”, merkt Doomen op. “Cloudsoftware biedt hier een oplossing. Maar als verschillende onderdelen van een supplychain met eigen technologische systemen werken, ontstaan er integratieproblemen en datasilo’s.”

Roep om functionaliteit

“Een van de belangrijkste verbeterpunten is betere afstemming in de keten”, zegt Bron. “Organisaties moeten niet alleen inzicht hebben in hun eigen leveranciers, maar ook in de leveranciers van hun leveranciers. Tijdens de chiptekorten van een paar jaar geleden werd pijnlijk duidelijk hoe belangrijk dit is. Als een bedrijf niet weet waar zijn toeleveranciers mee te maken hebben, kan dat leiden tot leveringsproblemen en ontevreden klanten.”

“Daarnaast is het cruciaal om alternatieven te hebben”, benadrukt Doomen. “Steeds meer bedrijven werken met meerdere leveranciers voor een product. Dat vermindert het risico op verstoringen en vergroot de leveringszekerheid.”

Ook technologie speelt een sleutelrol. Doomen: “Realtime inzicht in de supplychain is essentieel. Niet alleen om processen te optimaliseren, maar ook om een ‘just in case’-benadering mogelijk te maken. Wie zijn voorraad en logistiek goed inricht, kan concurrerend blijven. Want als jij niet kunt leveren en je concurrent wel, heeft dat direct impact op je omzet.”

Technologie maakt wendbaar

SAP speelt in op deze trend met nieuwe oplossingen die bedrijven helpen flexibeler te opereren. “SAP hanteert al jaren een Business Suite-benadering die alle schakels in de keten integreert”, zegt Bron. “Door processen op hetzelfde platform te laten draaien, voorkom je dat verschillende onderdelen van de keten langs elkaar heen werken. Bovendien versterkt deze geïntegreerde aanpak de cybersecurity. Hoe minder losse systemen, hoe minder kwetsbaar een bedrijf is voor cyberaanvallen.”

Om deze geïntegreerde aanpak verder te versterken, introduceert SAP de Business Data Cloud. “Data zijn de ruggengraat van een moderne supplychain”, verklaart Bron. “Veel bedrijven werken echter met losse applicaties met eigen datamodellen. Dat maakt het lastig om informatie uit te wisselen. De Business Data Cloud vormt een uniforme laag waarop alle applicaties aansluiten. Dit verbetert de communicatie tussen systemen en maakt het mogelijk om externe data – zoals risicoprofielen of CO2-gegevens – naadloos te integreren.”

Een andere technologische doorbraak is Agentic AI. “Deze technologie gaat verder dan traditionele AI door niet alleen analyses te maken, maar ook autonome beslissingen te nemen”, aldus Doomen. “Denk aan het automatisch plaatsen van bestellingen bij de meest geschikte leverancier, rekening houdend met levertijd, prijs en duurzaamheid. Zo worden repetitieve taken geautomatiseerd, terwijl strategische beslissingen door mensen worden genomen.”

Menselijke factor blijft cruciaal

Ondanks alle technologische innovaties blijft de mens een bepalende factor, benadrukt Doomen. “Technologie helpt bedrijven vooruit, maar uiteindelijk maken mensen het verschil. Daarom is investeren in opleiding en diversiteit essentieel. Diversiteit gaat verder dan geslacht of afkomst – het gaat ook om verschillende perspectieven binnen een team. Iemand met veertig jaar ervaring kijkt anders naar een probleem dan iemand met een frisse blik. Die combinatie is cruciaal voor een succesvolle en flexibele supplychain.”